మోసమా – దురదృష్టమా? పి. జ్యోతి తెలుపు కాల‌మ్‌

మూడేళ్ళ సంసారంలో అతనితో కలిసి ఉన్నది రెండు సంవత్సరాలు మాత్రమే. కాని అదృష్ట జాతకురాలి స్థానం నుండి నేను దురదృష్టవంతురాలి స్థానానికి నెట్టివేయబడ్డాను. ఈ క్రమంలో పెళ్లికి అబద్దానికి దగ్గర సంబంధం ఉంటుందన్న గొప్ప జీవిత సత్యం నాకు బోధపడింది. ఐతే, ఇప్పటికీ నాకు అర్ధం కాని విషయం, నాకు జరిగింది మోసమా, లేక అది కేవలం నా దురదృష్టమా అన్నది!

ఎమైనా, మనసులో ఓ శూన్యం ఉండి పోయింది. అది ఓ మగతోడు లేని శూన్యం కాదు. అసలు నా ఉనికి ఈ ప్రపంచంలో ఏంటీ అన్న ప్రశ్న తలూకుది.

పి.జ్యోతి

డిగ్రీ ఆఖరి సంవత్సరం నుండి నా పెళ్ళి ప్రయత్నాలు ఇంట్లో మొదలయ్యాయి. పెళ్లి పట్ల ఓ సదభిప్రాయం కాని దురభిప్రాయం కాని నాలో అప్పటికి ఏర్పడలేదు. ఓ వయసు వచ్చాక పెళ్ళి చేస్తారు. చేసుకోవాలి అన్నదే తెలుసు. కాబోయే వరుడు ఇలా ఉండాలి అలా ఉండాలి అని పెద్ద కోరికలు ఉండేవి కావు. కాన్ని నాలో ఉన్న కొన్ని చిన్న కోరికలే అసాధ్యాలు అని తరువాత అనుభవం అయ్యింది.

నేను స్నేహం చేసిన వాళ్లందరిలో స్త్రీ పట్ల ఓ డామినేటింగ్ నేచర్ చూసేదాన్ని. వారితో సమానంగా వాదించడం, నువ్వెంత అన్నట్లుగా ఉండేదాన్ని కాబట్టి నాకు రొమాంటిక్ రిలేషన్లు ఏవీ ఏర్పడలేదు. నేను ఇష్టపడిన వ్యక్తులను కూడా అంతరంగ మితృలుగా మాత్రమే చూడగలిగేదాన్ని. వారిలో ఏదో ఓ కోణం నచ్చేది అంతే తప్ప ఎవరూ నాకు సంపూర్ణంగా ఇలాంటి వ్యక్తితో జీవితం గడపాలి అన్న ఫీలింగ్ ఇచ్చేవారు కాదు. నిజం చెప్పాలంటే అప్పటి నా స్నేహితులందరికన్నా నాకే మగవాళ్ళతో ఎక్కువ పరిచయాలు ఉండేవి. కాని అందరూ ఓ అడపిల్ల అంటే మన చేతుల్లో ఉండాలి. నేను చెప్పినట్లు వినాలి టైపు వ్యక్తులే. పైగా చాలా మందికి నేనంటే కొంత భయం కూడా ఉండేది. సూటిగా ఏ ప్రశ్న వేయడానికి కూడా జంకేదాన్ని కాదు. ఎవరినయినా నిలదేసేదాన్ని. నేను కన్విన్స్ అవకుండా ఏ పని చేసేదాన్ని కాదు. అందువలన నేను రొమాన్స్ కి పనికి రాను అన్న భావనే చాలా మంది మగ స్నేహితులలో ఉండేది. దీని వలన విఫల ప్రేమలు, బ్రేక్ అప్ లు లాంటివేవి నా జీవితంలో లేవు.

పెళ్లి చేసుకున్న వ్యక్తితో ఓ కమిట్ మెంట్ తో ఉండాలని పెళ్ళికి ముందు ఆడా మగ ఓ దూరం తప్పకుండా పాటించాలి అని నేను బలంగా నమ్మేదాన్ని. దాన్నే ఆచరించాను కూడా. సంకోచించకుండా నా పక్కన కూర్చుని మాట్లాడే మగ స్నేహితులు కూడా ఏనాడు అనవసరమైన చనువు తీసుకోలేదు. అది నా గొప్పతనం కాదు వాళ్ళ సంస్కారం అని ఇప్పుడు అనిపిస్తూ ఉంటుంది. చూసేవాళ్ళకి నేనెక్కువ మగపిల్లలతోనే మాట్లాడుతున్నట్లు కనిపించేది. అది చాలా మందికి వింతగా అనిపించేది. చెవులు కొరుక్కునే అమ్మలక్కలు ఉండేవాళ్ళు. మగవారిని చూసి సిగ్గుతో మెలికలు తిరగడం. వాళ్లు గమనిస్తున్నారా లేదా అని దొంగ చూపులు చూడడం నాకు వ్యక్తిగతంగా చాలా అసహ్యమైన విషయాలు. నిటారుగా నుంచుని ఆత్మ విశ్వాసంతో నడిచేదాన్ని తప్ప, మగవారిని చూడగానే కళ్ళలో బెదురు, పెదవులలో అదురు, కొంగు సర్ధుకోవడాలు ఉండేవు కావు. అనవసరమైన తిప్పుళ్లు, సెల్ప్ గ్లోరిఫికేషన్, అటేన్షన్ కోసం ప్రయత్నాలు చేసే నా ఆడ స్నేహితులు నాకు అస్సలు నచ్చేవాళ్లు కాదు. నేను స్నేహం చేసిన ఆడపిల్లలందరూ సూటిగా మాట్లాడి అతిశయాలు ప్రదర్శించని వాళ్ళే. వీళ్ల సంఖ్య తక్కువగా ఉండేది. నేనేమో ఎక్స ట్రావర్డ్ ని అందువలన మగవాళ్లతో ఎక్కువ స్నేహాలు అయ్యేవి. వాళ్ల వద్ద మాట్లాడడానికి ఎక్కువ విషయాలు ఉండేవి.

అందరివీ చిన్న జీవితాలే. ఓ సారి బిల్లు కట్టి ఆ అమ్మాయిపై ఏదో తెలియని హక్కు చూపే మగపిల్లలను చూసాక నేను అంత హక్కు ఎవరికీ ఇవ్వకపోవడం వలన పాపం నా మగ స్నేహితులు కొందరు ఇబ్బంది పడేవారు.

నా దురదృష్టం అప్పటి నా చిన్న ప్రపంచంలో ఇంటలెక్చువల్ గా ఎదగాడిని పనికి వచ్చే వ్యక్తులు ఎవరూ నాకు తారసపడలేదు. పుస్తకాలు చదివే అలవాటు ఉండేది. ఉర్దూ షాయరి అంటే చచ్చేంత ఇష్టం. నా టేస్ట్ కి సరిపోయే స్నేహాలు నా చిన్న ప్రపంచంలో దొరకలేదు. పాటలను, సాహిత్యాన్ని ఇష్టపడేదాన్ని. కాని అప్పటికే నా చుట్టూ ఉన్న జనాల టేస్ట్లో చాలా మార్పు వచ్చేసింది. ఎవరూ నా మనసుకు దగ్గర వచ్చేవాళ్ళు కాదు. వచ్చిన ఒకరిద్దరు స్నేహితులూ మగవారే. కాని వారు కూడా నాకు సంపూర్ణంగా నచ్చలేదు. వాళ్లవి కండిషనల్ స్నేహాలే. ఘంటసాల, రఫీలను గీతా దత్, గురు దత్ లను ఫాలో అవుతున్న నేను, ఒంటరుగా కూర్చుని తలత్ మెహబూద్ ని వినే నాకు దొరికిన స్నేహితులు సంజయ్ దత్, సల్మాన్ ఖాన్ ల అభిమానులు. అక్కడే ఓ దూరం ఏర్పడేది. నా భావాలు వాళ్లకి అర్ధం అయ్యేవి కావు. నాకు వాళ్లు సరిపోయే వాళ్ళు కాదు. కాని ప్రయత్నించినా వాళ్ల సమూహాలలో నేను తృప్తిగా ఉండలేకపోయేదాన్ని.

ఈ సమయంలో ఇంట్లో పెళ్లి ప్రయత్నాలు మొదలయ్యాయి. పెద్ద గొప్పగా చదివేదాన్ని కాదు. కాని ఉద్యోగం చేయాలనే కోరిక మాత్రం ఉండేది. డబ్బుపై మోజు లేదు కాని జాగ్రత్తగా ఉండాలనే స్పృహ ఉండేది. ఒకరి మీద ఎందుకు ఆధారపడాలి అనే గుణం నాది. ఎప్పుడూ స్నేహం పేరుతో కూడా తోటి వారి దగ్గర ఓ రూపాయి తీసుకున్నది లేదు. మాకు పాకెట్ మనీలు లాంటివి ఇచ్చేవాళ్లు కాదు. మేము అడిగేవాళ్లమూ కాదు. అందువలన హోటళ్లు, బైట తిండి అసలు అలవాటు కాలేదు. ఎప్పుడయినా బైట తినవలసి వస్తే వేరొకరు ఖర్చుపెట్టడం నాకు ఇష్టం ఉండేది కాదు. నేను ఇతరులకు తినిపించలేకపోయినా నా తిండి నేనే తింటాను అన్న విధంగా మిలటరి సిస్టంలోనే గడిపేదాన్ని. అందువలన ఖర్చులకోసం కూడా స్నేహం చేయాలనే ఆలోచన వచ్చేది కాదు. మగవాళ్లతో ఎప్పుడన్నా ఏ బేకరీకో వెళ్లినా ఎవరైనా బిల్లు కట్టబోతే అవసరం లేదు. నేనే కట్టుకుంటాను అనే తత్వం నాది. అందరివీ చిన్న జీవితాలే. ఓ సారి బిల్లు కట్టి ఆ అమ్మాయిపై ఏదో తెలియని హక్కు చూపే మగపిల్లలను చూసాక నేను అంత హక్కు ఎవరికీ ఇవ్వకపోవడం వలన పాపం నా మగ స్నేహితులు కొందరు ఇబ్బంది పడేవారు. నా దగ్గర వారి ఈగో ఏ రకంగానూ తృప్తి పడగలిగేది కాదు అందువలన నాకు రొమాంటిక్ అనుభవాలు ఏవీ లేకుండానే రోజులు గడిచిపోయాయి. కాని చూసేవాళ్లకి మాత్రం నేనెప్పుడూ మగ స్నేహితులతోనే కనిపించేదాన్ని. అందువలన నా వెనుక మాట్లాడుకునే వ్యక్తులు ఎక్కువగానే ఉండేవాళ్లు.

నాలో ఉన్న మరో గుణం. ఏ రోజూ డైటింగ్ చేయకపోవడం. చిన్నప్పటి నుండి హెవీ బిల్ట్ నాది. అంటే వయసుకన్నా పెద్దగానే కనిపించేదాన్ని. హెల్దీగా ఉండేదాన్ని. మా స్నేహితులందరి కన్నా తిండి పుష్టి నాకు ఎక్కువ. నాజూకుగా అల్లుకునే తీగలా ఉండడం నాకు ఇష్టం ఉండేది కాదు. మగపిల్లలతో సమానంగా తినేదాన్ని. అదేంటో బాగా తినగలిగే అమ్మాయిలు కూడా బైట నాజూకు తిండి తినేవాళ్లు. ఎవరూ నలభై ఐదు కిలోలకు మించి ఉండేవాళ్లు కాదు. అందరిలో పొడుగ్గా ఉండే నేను ఇంచు మించు అరవైకిలోలు ఉండేదాన్ని. లావుగా ఉండేదాన్ని కాదు కాని పుష్టిగా ఉండేదాన్ని. మూడు పూటలు శుభ్రంగా ఇంటి తిండి తప్ప చిరు తిళ్లు ఉండేవి కావు. ఎంత దూరం అయినా నడిచి వెళ్ళడం తప్పని పని. పైగా వయసు దాచుకుని చిన్నగా కనిపించె ట్రిక్కులు పాటించేదాన్ని కాదు. ఎప్పుడూ ఓణీలు వేసుకునేదాన్ని. కాలేజీ మొత్తంలో కేవలం ఓణీలతో వచ్చే అమ్మాయిని అప్పట్లో నేనే. ఎప్పుడైనా చీరలు కట్టేదాన్ని. చాలా పొడవు జుట్టు నాది. బంగారు జడకుప్పెలు డిగ్రీ ఫైనల్ దాకా మెయింటేన్ చేసాను. ఇప్పటికీ మా టీచర్లు అలానే నన్ను గుర్తు పెట్టుకుంటారు. ఇవి తప్ప ఎప్పుడూ మేకప్ అన్నది నేను ఎరుగను.

నా టీనేజీలో నేను నా మిగతా స్నేహితుల కన్నా ఇంచుమించు ఓ అయుదు సంవత్సరాలన్నా పెద్దగా కనిపించేదాన్ని. చిన్నగా కనిపిస్తావు చూడిదార్లు వేసుకో అన్నా ఎందుకో అప్పట్లో పెద్దగా ఇష్టపడేదాన్ని కాదు. కాని ఇదే నా జీవితంలో దెబ్బ అవుతుందని నేను అనుకోలేదు.

నా వస్త్ర ధారణను నేను ఇష్టపడేదాన్ని. మరోలా ఉండాలని కోరుకుంటూ ఇంటి డిసిప్లిన్ తో నేను సాంప్రదాయ వస్తధారణకు లొంగిపోలేదు. ఇప్పటికి నా వస్త్రధారణలో పెద్దగా మార్పు రాకపోవడానికి కారణం వ్యక్తిగతంగా అలా ఉండడమే నాకు ఇష్టం కాబట్టి. ఆడ కాని మగ కాని నిండుగా బట్టలు వేసుకోవాలనే నేను ఇప్పటికీ నమ్ముతాను. అది నా వ్యక్తిత్వం తప్ప నన్ను ఇలా ఉండాలి అని నిర్దేశించిన శక్తులు ఏవీ లేవు. తరువాత పూర్తి ఇండిపెండెంట్ జీవితం లోకి వచ్చాక కూడా నా వస్త్రధారణలో పెద్దగా మార్పు లేదు. ట్రెక్కింగ్, ట్రావెలింగ్ కోసం, తరువాత కొన్నాళ్లు బిజీ లైఫ్ స్టైల్ లో మార్పుల కోసం కొంత వస్త్రధారణ మార్చుకున్నా చీర మాత్రమే నాకు ఇష్టమైన కాస్ట్యూమ్.

అందువలన నా టీనేజీలో నేను నా మిగతా స్నేహితుల కన్నా ఇంచుమించు ఓ అయుదు సంవత్సరాలన్నా పెద్దగా కనిపించేదాన్ని. చిన్నగా కనిపిస్తావు చూడిదార్లు వేసుకో అన్నా ఎందుకో అప్పట్లో పెద్దగా ఇష్టపడేదాన్ని కాదు. కాని ఇదే నా జీవితంలో దెబ్బ అవుతుందని నేను అనుకోలేదు. అలా అవడం ఓ రకంగా స్త్రీగా నాకు జరిగిన అన్యాయం అనే అంటాను. పెళ్ళి సంబంధాలు చూసేటప్పుడు నేను వయసుకన్నా ఎక్కువగా కనిపించడం ఓ మైనస్ అని కొత్తగా నాకు అవగాహన కొచ్చింది. పైగా నల్ల పిల్లని. పెద్ద కులంలో పుట్టానేమో కాని ధనవంతుల కుటుంబం కాదు. నేను నల్లగా ఉన్నా, వయసుకన్నా పెద్దగా కనిపిస్తున్నా అందంగా ఉన్నాను అని మెచ్చుకునే అభిమానులూ ఉండేవాళ్లు. వాళ్ళు ఈ అమ్మాయి బావుంటుందండి అని అనేవాళ్ళు. కాని పెళ్ళి చేసుకునే మగవారికి సుకుమారమైన సున్నితమైన తీగలు కావాలి కదా, నేను ఏ రోజూ తీగలా బ్రతకలేదు, ఎవరినీ అల్లుకుపోలేదు. ఆ గుణం నాలో లేకపోవడం స్పష్టంగా నా శరీర భాషలో కనిపించేది. ఎంతలా అంటే ఇప్పటి నా కుటుంబానికి కాని, నా దగ్గర స్నేహితులకు కాని ఆఖరికి నాతో పని చేసే కొలీగ్స్ కి కానీ నేనో సాధారణ మనిషిని అని, నాకు జ్వరం నీరసం లాంటివి వస్తాయని, నేనూ అలసిపోతానని ఏప్పుడూ ఆలోచన కూడా రాదు. దీనికి గర్వపడాలో బాధపడాలో తెలియని అయోమయంలో ఎన్నో సార్లు పడిపోతూ ఉంటాను.

అలా అని నాకు సంవత్సరాల తరబడి ఎవరూ సంబంధాలు చూడలేదు. ఓ రెండు మూడు గమనించారు. ఏదీ ఇంటి దాకా రాలేదు. ఒక్క వ్యక్తి కాజువల్ గా చూడడానికి ఇంటికి వచ్చాడు కాని అతనికి నా రంగు నచ్చలేదు. ఇక రెండొ సంబంధం, ఆంధ్రా బ్యాంక్ లో క్లర్క్ గా పని చేస్తున్న ఓ వ్యక్తి. మా అన్నకు దగ్గర స్నేహితులైన ఓ కుటుంబం ద్వారా ఈ సంబంధం వచ్చింది. మహేంద్రా హిల్స్ లో ఓ చిన్న టూ బెడ్ రూం ప్లాట్ ఉంది. తండ్రి రిటైర్డ్ రైల్వే ఎంప్లాయి. తల్లి హౌస్ వైఫ్. అతనికి ఇద్దరు అన్నలు. ఆ ఇద్దరూ ఆంధ్రా బ్యాంక్ లో ఊద్యోగస్తులే. కాని పెద్ద అన్న కాన్సర్ తో చనిపోయాడు. అతనిది ప్రేమ వివాహం. ఓ చిన్న కొడుకు ఉన్నాడు. వాళ్లు వేరే ఉంటారు. సొంత ఇల్లు ఉంది. రెండో ఆయన కూడా సొంత ఇల్లు కట్టుకుని పక్క వీధిలో ఉంటాడు. అతనికి ఓ చిన్న పాప. భార్య మళ్ళీ గర్భవతి. పెళ్ళికొడుకు చిన్నవాడు. మహా అందగాడు. ముప్పై రెండు సంవత్సరాలు. అంటే నా కన్నా పది సంవత్సరాలు పెద్ద. చాలా జాగ్రత్త కలిగిన కుటుంబం. అంత అందగాడు మన అమ్మాయిని చేసుకోవడం మన అదృష్టం. ఈ మాట మా కుటుంబమే కాదు నా పెళ్ళి అయిన సంవత్సరం దాకా నా మొహం మీదే ఎందరో అన్నారు. సో ఈ వివాహానికి నో చెప్పే కారణం ఏదీ లేదు. ముఖ్యంగా అబ్బాయి ఓకే చెప్పాడు. ఇంట్లో వాళ్లు నాతో మాట్లాడారు. పెళ్ళి చూపులకని వచ్చిన ఆ కుటుంబం చూస్తే చాలా నెమ్మదిగా, మర్యాదగా ఉన్నారు. ముఖ్యంగా వరుడు చూడడానికి చాలా పాష్ గా ఉన్నాడు. సంస్కారవంతంగా ఉన్నాడు. ఇక మా నాన్నగారు రిటైర్మెంట్ కి ఐదు సంవత్సరాల దూరంలో ఉన్నారు. ఆయన లెక్కలు ఆయనవి.

నాన్న, అన్నలు ఈ సంబంధంలో ఎన్నో ప్లస్ లు చెబుతుంటే కాదనడానికి ఏ కారణం దొరకట్లేదు. పోనీ నేనెవరినన్నా చేసుకోవాలనే కోరికతో ఉన్నానా అంటే అదీ లేదు. మా ఇంట్లో వారికి అప్పటికే నా మగ స్నేహితులంటే కొద్దిగా భయం కూడా ఉండింది. అందులో నేను ఇష్టపడే ఓ స్నేహితుడుండేవాడు. కాని స్నేహంలో ఇష్టానికి, జీవితాన్ని పంచుకునే ఇష్టానికి మధ్య నాకు తేడా తెలుసు అన్న క్లారిటి వారికి లేదు. అది అప్పట్లో ఆడపిల్లల తల్లి తండ్రులలోని భయం కావచ్చు. మా మధ్య అంత దగ్గరితనం లేదని వాళ్లు కన్విన్స్ అయినా పెళ్లి చేసి భాధ్యత తీర్చుకోవాలనే ఆలోచన వారిని తొందర పెడుతుంది.

ఈ భార్యా భర్తల సంబంధంలో ఏదో లోపం ఉంది. అన్న ఆందోళన మొదలయ్యింది. బైటికి చెప్పుకున్నంత పవిత్రత ఈ సంబంధంలో లేదు అన్న విషయం కారణంగా నా మనసు అంతా గందరగోళంగా ఉండేది.

అప్పటికే నాకు పెళ్లి అంటే కాస్త నెగిటివీ ఏర్పడింది. నేను చాలా ఇష్టపడే ఓ స్త్రీ వివాహేతర సంబంధం విషయం నాకు తెలిసిన తరువాత ఎందుకో మానవ సంబంధాలు పైకి కనిపిస్తున్నంత అందమైనవి కావు అని నాకు బలంగా అనిపించడం మొదలయింది. ఈ భార్యా భర్తల సంబంధంలో ఏదో లోపం ఉంది. అన్న ఆందోళన మొదలయ్యింది. బైటికి చెప్పుకున్నంత పవిత్రత ఈ సంబంధంలో లేదు అన్న విషయం కారణంగా నా మనసు అంతా గందరగోళంగా ఉండేది. నా చుట్టూ ఉన్న ప్రపంచం నేను చూస్తున్నట్లు కాకుండా మరో రూపులో ఉందని అనిపించేది. అప్పటికి నాకు ఇరవై ఒక్క సంవత్సరాలు. పెద్దగా ఇల్లు దాటని జీవితం. ఆ కుటుంబంలోనించి బైట పడి నా జీవితం ఎంచుకోవాలి అని, ఓ మార్పు కావాలి అని, ముఖ్యంగా ఏ అంక్షలు లేకుండా ప్రపంచంలోకి వెళ్లాలని బలంగా అనిపించేది. అప్పటి ఆలోచన బట్టి ఆ మార్పు పెళ్ళితోనే వస్తుంది అన్న నమ్మకం ఏర్పడింది. అబ్బాయి నచ్చాడా. అంటే ఏమో అందరూ మహా అందగాడని, నన్ను అదృష్టవంతురాలిని అని తమ సంతోషాన్ని ఈర్ష్యను కూడా ప్రకటిస్తున్నారుగా మరి నిజంగా అదృష్టమే నడిచి వచ్చిందేమో అని అనుకున్నాను.

ఇక వయసు తేడా గురించి ముఖ్యంగా మా నాన్నగారు “నువ్వు వయసు కన్నా పెద్దగా కనిపిస్తావు. అతను కనీసం ఉన్న వయసుకన్నా ఐదు సంవత్సరాలు చిన్నగా కనిపిస్తున్నాడు. జంటగా సరిపోతారు. అందరూ చూడు ఎంతగా సంతోషిస్తున్నారు” అని ఓ లాజిక్ చెప్పారు. అర్ధం కాని మనసుతో ఓకే చెప్పేశాను. అమ్మాయి అంగీకారం లేకుండా మేం ఏం చేయం అనే మా ఇంటివారి ఫాల్స్ ఈగోకి తృప్తి కలిగింది, అందరూ హాపీ. ఎంగేజ్ మెంట్ జరిగింది. ఎంగేజ్ మెంట్ రోజున మా కాబోయే శ్రీవారు కట్నంగా ఇచ్చిన అడ్వాన్సును లెక్క పెట్టుకుని తీసుకున్నారు. నిజం చెప్పాలంటే నాకు ఎంత కట్నం ఇస్తున్నారో కూడా నాకు మా వాళ్లు చెప్పలేదు. అది అవసరం అని వాళ్లకు అనిపించలేదు. గట్టిగా అడగాలని నాకు తెలియలేదు. ఇప్పుడు వెనక్కు తిరిగి చూసుకుంటే అవసరం ఉన్న వాటికన్నా అనవసరమైన వాటి దగ్గర ఎక్కువగా నోరు తెరిచి నష్టపోయానేమో అనిపిస్తుంది. ఆ అవసరం, అనవసరాలను బట్టి మాట్లాడటాన్నే లౌక్యం అంటారని తరువాత మా ఇంట్లోనే ఇతర స్త్రీలను గమనించాక తెలిసింది. ఆ లౌక్యం మాత్రం నాకు ఇప్పటికీ అబ్బలేదు.

అలా డబ్బు లెక్కపెట్టుకుని తీసుకుంటున్న వరుడిని చూసాక కూడా ఇదేమిటని అడగలేని పరిస్థితి నాది. కాని లోపల ఓ ముల్లు గుచ్చుకున్న ఫీలింగ్. పెళ్ళిల్లు ఇలాగే జరుగుతాయి అనే మా అమ్మ వాదనకు ఏమీ చెప్పలేని అసహాయత. రూపాయి కట్నం లేకుండా రిజిస్టర్ వివాహం చేసుకున్న మా అన్నకి కూడా ఇది సాధారణమే అనిపించింది. కాని నాకే మార్కెట్ లో కూర్చున్న ఫీలింగ్ కలిగింది. కాని కొనుక్కుంటున్న ఫీలింగ్ కన్నా అమ్ముడవుతున్నఫీలింగే డామినేట్ చేసింది. ఈ రోజున్న తెగింపు నాకు ఆ రోజు లేదు కాబట్టి మంచి పిల్లలా మౌనంగా ఉండిపోయాను. అప్పట్లో మంచి పిల్ల అనిపించుకోవాలనే దుగ్ధ నేను పైకి ప్రదర్శించే ఆత్మవిశ్వాసం లోనూ లోపల ఓ మూల కొట్టుకుంటూ ఉండేది.

మాది చిన్న సంసారమే. నాన్నది చిన్న ఉద్యోగమే. అన్నయ్య అప్పుడే బిజినెస్ తో తంటాలుపడుతున్నాడు. కాని మాకు మనుష్యులతో స్నేహాలు ఎక్కువ. అందువలన పెళ్లి బ్రహ్మాండంగా ఏదీ తక్కువ కాకుండా చేశారు. పెళ్లికి రెండు వేల మంది వచ్చారని చెప్పుకున్నారు. అంత మంది వస్తారని మా వాళ్ళే ఊహించలేదు. అందువలన కొంత భోజనాల దగ్గర ఇబ్బంది అయింది కాని ఖర్చుకు మా వాళ్ళు ఎప్పుడూ వెనుకాడలేదు. ఆ ఇంటి మనిషిగా గుర్తింపు పొందిన వారెవ్వరికీ మా కుటుంబం డబ్బు పరంగా ఏ రోజూ ఏ ఇబ్బంది కలుగనివ్వలేదు. తమ ఖర్చులు తగ్గించుకుని, లేదా మానుకుని తరువాత తరం కోసం ఖర్చు చేసే వ్యక్తులే మా కుటుంబీకులంతా. అందువలన మాతో చుట్టరికం కలుపుకున్న ప్రతి ఒక్కరూ ఆ గుణాన్ని ఇప్పటికీ పూర్తిగా తమ స్వార్ధానికి వాడుకుంటూనే ఉన్నారు. ఇది వేరే సంగతి.

“వాడు తన డబ్బుతో ఎప్పుడు తాగడు. అలా అయితే మేం ఈ స్థితికి వచ్చేవాళ్లమే కాదు. వాడు స్నేహితులు తాగిస్తే తాగుతాడు” అని. నేను ఈ లాజిక్ కి ఆశ్చర్యపోయాను.

పెళ్లి అయి అత్తగారింటికి వెళ్లిన తరువాత నేను చాలా కొత్త సంగతలు తెల్సుకున్నాను. ఇరవై నాలుగు గంటలు పూజలు నోములు నోచే మా అత్తగారు అంత అమాయకురాలు కాదని, ఇక డబ్బు పట్ల జాగ్రత్త కన్నా ఓ లోభం ఆ ఇంట్లో ప్రతి వ్యక్తిలో ఉందని అర్ధం అయింది. మా వాళ్లు చెప్పిన దానికన్నా ఎక్కువే ముట్టజెప్పారు కాబట్టి డబ్బు పరంగా నన్ను వాళ్లు వేధించడాలు ఏమీ ఉండేవి కావు. కాని నాకు తెలియని రహస్యం ఏదో ఆ ఇంట్లో ఉందని అనిపిస్తూ ఉండేది. అప్పట్లో ఓ ప్రైవేట్ స్కూల్ లో పని చేసేదాన్ని. నా గోలలో నేనుండేదాన్ని అంతే.

ఇక నా భర్తకు తాగుడు అలవాటు ఉండేది. గోల చేసేటంతగా తాగేవాడు కాదు కాని, ఆల్కొహాల్ అంటే పిచ్చ ఇష్టం. అది నాకు నచ్చేది కాదు. మందు మంచిది కాదు అనే గాంధేయ సిద్దాంతాన్ని ఆచరించే వ్యక్తిని నేను. మా అన్నయ్య కూడా కొంచెం తాగుతాడని తెలుసు, మా నాన్న, అన్నయ్య విపరీతంగా సిగరెట్లు తాగుతారు. నాన్న ఎప్పుడూ జీవితంలో మందు తాగలేదు. అన్నయ్యకు ఆ అలవాటు ఉంది కాని నేనెప్పుడు తనని తాగగా చూడలేదు. నాకు ఆల్కాహాల్ వాసనే పడదు. పైగా అదంటే విపరీతమైన అసహ్యం. అందువలన అడ్జస్ట్ అవడానికి కష్టం అయింది. మా అత్తగారు ఈ విషయంగా నాతో ఓ మాట అన్నారు. “వాడు తన డబ్బుతో ఎప్పుడు తాగడు. అలా అయితే మేం ఈ స్థితికి వచ్చేవాళ్లమే కాదు. వాడు స్నేహితులు తాగిస్తే తాగుతాడు” అని. నేను ఈ లాజిక్ కి ఆశ్చర్యపోయాను. తాగడానికి కొందరికి కంపెనీ కావలని, అలాంటప్పుడు ఈయన వారికి కంపెనీ అవుతాడని, ఇతనికి తాగించి వాళ్లు కూడా తాగి ఎంజాయ్ చేస్తారని అర్ధం అయింది. ఇతను బిల్లు కట్టనంతవరకు మా అత్తగారి తల్లి ప్రేమ దాన్ని సమస్యగా తీసుకోకూడదనుకుంటుంది.

ప్రెండ్స్ ఎప్పుడయినా ఓ సమోసా కొనిస్తే బదులుగా మరోసారికి వారికి ఏదో కొనిచ్చేదాకా ఇబ్బంది పడే నేను ఇలాంటి గుణానికి ఎలా సంతోషించి, ఆనందించాలో నాకు అర్ధం కాలేదు. తాగుడు మంచి అలవాటు కాదు అనే నమ్మకం, ఇతరుల డబ్బుతో తాగుతే పర్లేదు మన డబ్బు కాదుగా అనుకుని సంతోషించాలనే సర్దుబాటు నన్ను అశాంతికి గురి చేసేవి. అతని స్నేహితులలో కూడా ఇతని పై గౌరవం కన్నా, ఒక రకమైన చులకన భావమే ఉండేది. అది నాకు స్పష్టంగా కనిపించేది. అది తనకు ఎందుకు అర్ధం అయ్యేది కాదో నాకు తెలిసేది కాదు.

ఆ ఇంటికి నా సామానుగా అమ్మవాళ్లు ఇచ్చినవి కాకుండా నేను ఇష్టంగా తీసుకుని వెళ్లినవి నాకున్న పుస్తకాలు, కాసెట్లు. పుస్తకాలు నా కిష్టం అని తెలిసి మా వారు నాకో బహుమతి ఇచ్చారు. “హౌ టు అవౌడ్ ఏ అబార్షన్” అన్నది ఆ పుస్తకం టైటిల్. నాకు అది చేతిలో పెడుతూ ఇది చదువు అన్నప్పుడు చాలా ఇబ్బందిగా అనిపించింది. నా జీవితం పట్లే నాకు స్పష్టత లేదు. అప్పుడే పిల్లలు అన్న ఆలోచన నాకు లేదు. మా మధ్య అనసరంగా ఏవో గొడవలు వస్తూ ఉండేవి. అది నా స్వభావంతోనా అతని అలవాట్ల వల్లనా అన్నది నాకు అర్ధం అయ్యేది కాదు. ఆప్పట్లో ఓ లూనా ఉండేది నా దగ్గర. స్కూలు కి వెళ్లాలంటే రెండు బస్సులు మారి మూడు కిలోమీటర్లు నడిచి వెళ్లవలసి వచ్చేది. అందుకని అమ్మ ఆ లూనా కొనిచ్చింది. అది కొన్నప్పుడు కైనటిక్ హోండా కొనలేదని మా అయన గొడవ పెట్టుకున్నాడు. ఇక ఇంట్లో ఏదో సామానులు ఇస్తామని మా వాళ్లు అన్నారని ఇప్పటిదాకా దాని ప్రసక్తి లేదని మా అత్త అడిగీ అడగనట్లుగా అడగడం, నేను ఇంట్లో చెప్పడం దాని దగ్గర ఓ సారి జరిగిన చర్చలు, ఇవన్నీ నాకు చాలా చిల్లరగా అనిపించేవి. ఇవన్నీ అందరి ఇళ్లలో ఉండే గొడవలే అంటారు అంతా కాని నాకు నేను ఏదో సరుకుగా మారిపోతున్న ఫీలింగ్.

ఇక మా ఆయన మంచి మూడ్ లో ఉన్నప్పుడు తన గర్ల్ ప్రెండ్ల గురించి చెప్పుకునేవాడు. ఆయనకు తన అందం గురించి తనను చూసి పడిపోయే స్త్రీల గురించి చాలా గర్వంగా ఉండేది. ఓ సారి రాజమండ్రిలో ఉండే ప్రత్యేకమైన వేశ్యా గ్రుహాలను డీటేయిల్డ్ గా వివరించి చెప్పుకొచ్చాడు. పైగా నా స్నేహితులు ఇవన్నీ నాకు చెప్పారని ఓ వివరణ. ఇక ఆయన స్నేహితులు కూడా ఇదే రకామైన టేస్ట్ ఉన్న వాళ్లు. ఎవరి ఇల్లయినా ఖాళీగా ఉంటే తమ అడ స్నేహితులను తీసుకుని ఆ ఇంట్లో గడపడం వారి మధ్య ఉన్న స్నేహానికి నిదర్శనం. నాకిదంతా రోతగా ఉండేది. కాని తప్పదు అడ్జస్ట్ అవ్వాలి.

మా అత్తగారు మీ అమ్మ వారింటికి వెళ్లి ఆపరేషన్ చేయించుకుని రా అని చెప్పిన తరువాత నాకు నా భవిష్యత్ జీవితం పట్ల ఓ భయం ఏర్పడింది. ఓ సెకెండ్ ఒపీనియన్ తో ఆపరేషన్ కాకుండా మందులతో ఆ బాధ వదిలింది కాని మనసులో మాత్రం విపరీతమైన ఇన్సెక్యూరిటీ బయలుదేరింది.

ఆ ఇంట్లో నాకు అర్ధం అయింది, నా డబ్బు నేను సంపాదించుకోకపోతే నాకు ఇక నాదైన జీవితం ఉండదని. ఓ సారి చిన్న ఆక్సిడెంట్ అయి నాకు గొంతు దగ్గర రెండు ఎక్స్ట్రా రిబ్స్ ఉన్నాయని తెలిసింది. అవి కదిలడం వలన నేను స్పృహ తప్పి పడిపోయాను. ఓ డాక్టర్ ఆపరేషన్ అవసరం అని చెప్పారు. మా అత్తగారు మీ అమ్మ వారింటికి వెళ్లి ఆపరేషన్ చేయించుకుని రా అని చెప్పిన తరువాత నాకు నా భవిష్యత్ జీవితం పట్ల ఓ భయం ఏర్పడింది. ఓ సెకెండ్ ఒపీనియన్ తో ఆపరేషన్ కాకుండా మందులతో ఆ బాధ వదిలింది కాని మనసులో మాత్రం విపరీతమైన ఇన్సెక్యూరిటీ బయలుదేరింది. ఆ సమయంలోనే ఏదో గొడవతో అమ్మవారింటికి వచ్చినప్పుడు ఈ రైల్వే ఉద్యోగంకి అప్లై చేసి ఇంటర్వ్యూలు అటెండ్ అయి ఈ జాబ్ సంపాదించుకున్నాను. ఇందులో నా ప్రతిభ కన్నా మా నాన్నగారి పరపతి పని చేసిందన్నది నిజం. అయనకి అప్పటికి గాని నాకు ఉద్యోగం అవసరం అన్న విషయం అర్ధం అవలేదు. ఈ ఉద్యోగమే నా పెళ్ళికి ముందు వచ్చి ఉంటే నా జాతకం మరోలా ఉండేదేమో. మార్కెట్ లో పెళ్లి కూతురుగా నాకు కొన్ని అదనపు ఆప్షన్లు ఉండేవి కదా.

ఈ ఉద్యోగంతో పాటు స్టేట్ గవర్నమెంట్ లో టీచర్ గానూ, రైల్వేలో హిందీ ట్రాన్స్లేటర్ పరీక్షలోనూ పాస్ అయ్యాను. కాని స్టేట్ గవర్నమెంట్ లో అప్పట్లో ముందు 1200 స్టైఫెండ్ మాత్రమే ఇచ్చేవాళ్ళు. ఇక ట్రాన్స్లేటర్ జాబ్ వేరే ఊరిలో ఉంటుంది. నాకు టీచింగ్ అంటే ఇష్టం. అప్పటికే ఓ ప్రైవేట్ స్కూల్ లో టీచర్ గా పని చేస్తున్నాను. ఈ టీచర్ ఉద్యోగం ఇదే ఊరిలోపూర్తి పేస్కేల్ తో డైరెక్ట్ అపాయింట్మెంట్ తో వచ్చింది. పైగా ఇది సెంట్రల్ గవర్నమెంట్ జాబ్. దీనిని ఆనందంగా స్వీకరించాను. కాని రైల్వే ట్రాన్స్లేటర్ గా వ్రాత పరిక్షలో సెలెక్ట్ అవడం మాత్రం నాకు ఎక్కడలేని కాన్పిడెన్స్ ని తీసుకొచ్చింది. అప్పటి దాకా నాపై నాకు నమ్మకం సన్నగిల్లుతూ చాలా అభద్రతా భావంతో ఉన్న నాకు స్వంతంగా నేను ఓ పోటీ పరిక్షలో పాస్ అయినప్పుడు నేను కూడా జీవితంలో అకడమిక్ గా చాలా దూరం ప్రయాణించగలనని నాలో సత్తా ఉందని అనిపించింది. టీచర్ గా రైల్వేలో సెటిల్ అయ్యాక నేను మళ్ళీ హయ్యర్ ఎడ్యుకేషన్ కోసం చదవడం మొదలెట్టాను. 1996 నుంచి 2004 లో పీ.హెచ్.డీ పట్టా పొందేదాకా చదువుతూనే ఉన్నాను. చదువు శక్తిని నేను తెలుసుకున్నది అప్పుడే.

 “టెస్ట్ చేస్తే ఏం రిపోర్టు వచ్చింది” అని అడిగితే, షుగర్ 370 అంటా అన్నాను. “ అయ్యో మీరు గోతిలో పడ్డారు” అని మొదటి సారి అమ్మను చూసి ఆమె అంది. అంత త్వరగా మాట తూలే మనిషి కాదు ఆమె. అమ్మ ఆ టాపిక్ అంతటితో ఆపేసి నన్ను ఇంటికి తీసుకునివచ్చింది. అప్పుడు అర్ధం అయింది నా జీవితంలో ఏదో తేడా జరిగిందని.

రైల్వేలో జాబ్ తరువాత నేను మళ్లీ అత్తగారింటికి వెళ్లాను. అప్పటికి మా ఆయన ఓ పది కిలోలు పైగా బరువు తగ్గి చాలా నీరసంగా ఉన్నాడు. అతని స్నేహితులు ఓ సందర్భంలో నేను పెట్టే టార్చర్ కి అతను అంతలా చిక్కిపోయాడని అనడం కూడా నాకు తెలుసు. నేనేం టార్చర్ పెట్టానో నాకు అర్ధం కాకపోయినా అతనిపై నిజంగా జాలి కలిగింది. మా అత్తగారిలో కూడా చాలా మార్పు. అప్పటికే మా మామగారు హఠాత్తుగా చనిపోవడం వలన ఒంటరితనం అనుభవిస్తున్నారేమో ఆమె కూడా అనిపించింది. ఆయన చనిపోయినప్పుడు ఖర్చుల దగ్గర మా బావ ఆడిన డ్రామా నాకు మానవ సంబంధాలలో ఓ కొత్త కోణాన్ని చూపించింది. ఇక ఏవో ఎల్. ఐ సీ పాలసీలు వారి నాన్న పేరు మీద ఉన్నాయని అవి ఆడపిల్లల తండ్రిని కాబట్టి నాకు అవి అన్నీ కావాలని అతను అడిగి తీసుకుంటున్నప్పుడు మొదటి సారి మా ఆయన నన్ను సంప్రదించాడు. తీసుకుంటే తీసుకొమ్మను అని నేను అన్న మాటకు అయన పెద్ద రిలీప్ గా ఫీల్ అయ్యాడు. ఆ పాలసీల గురించి పెళ్లికి ముందు అవి మా చిన్నవాడికి అని మా మామగారు మా అమ్మ వాళ్లకు చెప్పారట. ఇప్పుడు అవి అతను తీసుకుంటే మేం గొడవ చేస్తామేమో అని వాళ్ల భయం. భార్యా భర్తలు ఇద్దరూ బ్యాంక్ ఉద్యోగస్తులయినా వాళ్ల డబ్బు యావ నాకు అసహ్యం కలిగించింది. అప్పటికి నాకు పర్మనెంట్ ఉద్యోగం కూడా లేదు. కాని నాది తప్ప మరో రూపాయిని ఆశగా చూసే గుణం నాలో ఎప్పుడూ లేదు. ఇక ఆ ఇంట్లో భార్యగా ఉన్నాననే కాని అక్కడ ఏదీ నాది అన్న ఫీలింగ్ నాకు ఎప్పుడూ కలగలేదు. అలాంటప్పుడు ఆ డబ్బు కోసం నేను ఎలా గొడవ చేయగలను.

మా మామాగారు చనిపోయిన సమయంలోనే దినాల తరువాత తనకు షుగర్ ఉందని తెలిసిందని మా ఆయన నాకు చెప్పాడు. నిజం చెప్పాలంటే ఆ షుగర్ అంటే ఏంటో నాకు అంతకు ముందు తెలియదు. మా యింట్లో ముసలి వాళ్ళకు కూడా ఆ ప్రాబ్లం లేదు. నాకు జనరల్ నాలెడ్జీ సున్నా. షుగర్ అంటే తీపి తినకుడదు అన్నదే నాకు తెలిసిన సంగతి. షుగర్ టెస్ట్ చేయిస్తే 370 ఉందని మా ఆయన చెప్పినప్పుడు అవునా అని అన్నాను అంతే. మా ఇంట్లో చెబితే మా అమ్మ బిత్తరపోయింది. ఆమె ఎమోషన్లు బాగా కవర్ చేసుకునే ఆర్ట్ ఉన్న మనిషి, మౌనంగా మాకు తెలిసిన నర్స్ దేవమని ఆంటి దగ్గరకు తీసుకు వెళ్లింది. ఆమె నన్నువివరంగా “టెస్ట్ చేస్తే ఏం రిపోర్టు వచ్చింది” అని అడిగితే, షుగర్ 370 అంటా అన్నాను. “ అయ్యో మీరు గోతిలో పడ్డారు” అని మొదటి సారి అమ్మను చూసి ఆమె అంది. అంత త్వరగా మాట తూలే మనిషి కాదు ఆమె. అమ్మ ఆ టాపిక్ అంతటితో ఆపేసి నన్ను ఇంటికి తీసుకునివచ్చింది. అప్పుడు అర్ధం అయింది నా జీవితంలో ఏదో తేడా జరిగిందని. మా ఇంట్లో కొన్ని గొడవలు జరుగుతూ ఉంటే అవేంటో అర్ధం కాని సమయంలో మా అన్న ఓ సారి మా అత్తగారింటికి నేను లేనప్పుడు వచ్చి మీ అబ్బాయికి ఏమన్నా అనారోగ్య సమస్య ఉంటే చెప్పండి నేను చూపిస్తాను అని కూడా అడిగాడని, దానికి ఆమె అతనిపై విరుచుకు పడిందని నాకు తరువాత తెలిసింది. ఆ తరువాతే ఈ షుగర్ సంగతి బైటకు వచ్చింది. అది చాలా నాటకీయంగా బైట పెట్టాడు మా ఆయన.

సరే కొన్నాళ్లు మా అత్త పెద్ద కొడుకు దగ్గరకు వెళ్లింది. ఇంట్లో అంతా ఓ వింత వాతావరణం, నేను చెప్పిందే ఆచరిస్తానన్నట్లున్న భర్త. అందులోనూ ఏదో తేడానే అనిపించింది. కాని ఇక ఆ జీవితానికి అలవాటు పడాలి కాబట్టి నేను అలవాటు పడడానికి సిద్దపడుతున్నాను. మా ఆయనకు టాబ్లెట్లు పని చేయడం లేదని ఇన్స్లులిన్ మొదలెట్టారు. రోజుకు రెండు సార్లు ఇన్సులిన్ తనే తీసుకునేవాడు. అప్పటికి అతనికి షుగర్ అని తెలిసి ఆరు నెలలే. అందుకని ఈ ఇన్స్లులిన్ షుగర్ తగ్గితే మానేయవచ్చు అనే అనుకునేదాన్ని. నాకు చేతనయిన పని చేస్తూ నా లోకంలో నేను ఉండేదాన్ని.

సెలైన్ రాత్రంతా పెట్టినప్పుడు యూరిన్ కి వెళ్ళడానికి ఓపిక లేక బాటిల్ లో పట్టిన మొదటి సారి యూరిన్ ఎర్రగా రక్తం లాగా రావడం నేను చూసాను. ప్రొద్దున డాక్టర్ కి ఈ విషయం చెప్పినప్పుడు ఆమె షాక్ అయింది.

ఓ కొత్త సంవత్సరం తరువాత జనవరిలో తనే అమ్మ వాళ్లింటికి వెళదాం అని అన్నప్పుడు నాకు ఆశ్చర్యం వేసినా అనందంగా సరే అన్నాను. ఓ రాత్రి స్నేహితులతో పార్టి అని ఆలస్యంగా ఇంటికి వచ్చిన అతనికి అర్ధరాత్రి వాంతులు మొదలయ్యాయి. ఆగకుండా కక్కుతూ ఉన్న అతన్ని అప్పటికప్పుడు పక్కనే ఉన్న మా ఫామిలీ డాక్టర్ క్లీనిక్ లో చేర్చారు. డీ హైడ్రేషన్ అని సెలైన్ పెట్టారు. అప్పటికే ఇతను డయాబెటిక్ అని ఆమెకు తెలుసు. సెలైన్ రాత్రంతా పెట్టినప్పుడు యూరిన్ కి వెళ్ళడానికి ఓపిక లేక బాటిల్ లో పట్టిన మొదటి సారి యూరిన్ ఎర్రగా రక్తం లాగా రావడం నేను చూసాను. ప్రొద్దున డాక్టర్ కి ఈ విషయం చెప్పినప్పుడు ఆమె షాక్ అయింది. వెంటనే న్యూ సిటీ హాస్పిటల్ కి ట్రాన్స్పర్ చేసింది. అప్పటికి అర్ధం అయింది అది సీరియస్ కండిషన్ అని.

న్యూసిటీ హాస్పిటల్ కి తీసుకువెళ్లిన తరువాత మా అన్నయ్య నన్ను రానివ్వలేదు. తనే దగ్గర ఉండి అన్ని చూసుకున్నారు. ఆ రోజు రాత్రి మనిషి హార్ట్ ఎటాక్ వచ్చి చనిపోయాడు. ఇంట్లో నిద్రపోతున్న నన్ను నిద్రలేపి అమ్మ ఏడుస్తూ చెప్పిన విషయం ఇది. నాకేమీ అర్ధం కాని స్థితి. ఓ రకమైన ట్రాన్స్ లోకి వెళ్లిపోయాను. ఆ తరువాత నాకేం జరిగిందో ఏం అయ్యిందో నాకిప్పటికీ గుర్తులేదు. అంతక్రియలు నాకు లీలగా గుర్తు. ఆ ఇంటి నుండే నన్ను తీసుకెళ్లి హాస్పిటల్ లో చేర్చారు. హాస్పిటల్ లో పూర్తి స్పృహలోకి రెండు రోజుల తరువాత వచ్చాననుకుంటా. అక్కడే నన్ను కూర్చోబెట్టి మా అన్నయ్య చెప్పిన విషయాలు, చివరి క్షణాల్లో అతన్ని ట్రీట్ చేసిన డాక్టర్ షుగర్ టెస్ట్ చేయిస్తే అతనికి షుగర్ 600 పైగా ఉందని, కిడ్నీల నుండి శరీరంలో ప్రతి అవయవమూ పాడయిపోయిందని, ఈ షుగర్ ఒక సంవత్సరాం నుండి కాదు, కనీసం పదిహేను సంవత్సరాల నుండి ఉండి ఉంటుందని. ఇది జువినైల్ డయాబిటిక్ కేస్ అని డాక్టర్లు చెప్పారట.

నిజాలు దాచి పెట్టి పేషెంట్ ని తీసుకొచ్చినందుకు అన్నయ్యను తిడుతూ హాస్పిటల్ కు వచ్చేసరికే కిడ్నీలు పాడయ్యాయని డాక్టర్లు చెప్పారట. అతను అప్పుడు ఆ కండిషన్ నుండి బయటపడితే డయాలిసిస్ చేయవలసి వస్తుందని అన్నారట. ఆ సమయంలో అక్కడకు పిలిపించిన అతని అన్న ఏమీ చెప్పకుండా అన్నీ మౌనంగా విని వెళ్లిపోయాడట.

అసలు నిజం ఏమిటీ అని అతన్ని అడిగే అవకాశం లేకుండా పోవడం నావరకు నాకు భరించలేని విషయాలు.

ఆ సమయంలో నా మానసిక స్థితి చూసి డాక్టర్ అన్నయ్యకు ఈమెను పాత పరిసరాలకు దూరంగా ఉంచండి అని చెబితే అప్పటికే తను కట్టుకుంటున్న ఫ్లాట్లో ఒకే రోజులో ఫ్లోరింగ్ కంప్లీట్ చేయించి హాస్పిటల్ నుండి డిస్చార్జ్ చేసి నన్ను కొత్త ఇంటికి తీసుకువచ్చారు మా వాళ్లు. తరువాత మా అత్త గారి ఇంటి కోసం, మా ఆయన తీసుకున్న ఎల్.ఐ.సీ పాలసీ కోసం ఓ కోర్టు కేసు నడిచింది. పాలసీ లో నాకు, వాళ్ల అమ్మకు నాన్నకు కలిపి నామినేషన్ పెట్టాడట ఆయన. ఆ ఇల్లు ఖాళీ చేసి నా వస్తువులను మా అన్నయ్య కొత్త ఇంటికి తెప్పించాడు. ఆ తరువాత మళ్ళీ నేను ఆ ఇంటికి వెళ్ళలేదు. ఆ కోర్టు కేసు నుంచి నాకేం ముట్టిందో నేను పట్టించుకోలేదు. ఆ ఇల్లు వాళ్లు అమ్ముకున్నప్పుడు కొనుక్కున్న పార్టి ఇంటికి వచ్చి నా దగ్గర సంతకాలు పెట్టించుకుని వెళ్లారు. ఆంధ్రా బ్యంక్ వాళ్ళు ఉద్యోగం ఇస్తామని వచ్చారు. అప్పట్లో రైల్వే స్కేల్స్ కన్నా బాంక్ స్కేల్స్ ఎక్కువ అని కొందరన్నారు. అయినా వద్దని రిజెక్ట్ చేసారు మా వాళ్లు.

పదిహేను రోజులు హాస్పిటల్ లో ఉండి ఇంటికి వచ్చాక వెంటనే స్కూలుకు వెళ్ళడం మొదలెట్టాను. బుర్ర అస్సలు ఆలోచించనిచ్చేదే కాదు. అప్పుడప్పుడు ఫ్లాష్ లా కొన్ని గుర్తుకు వస్తూ ఉండేవి. కొంత మెడికల్ గా విషయాలు తెలుసుకుంటున్నప్పుడు అర్ధం అయింది సివియర్ గా డయాబిటిస్ ఉన్న వ్యక్తులకు పిల్లలు పుట్టే అవకాశాలు తక్కువ అని, ఎక్కువగా అబార్షన్లు అవుతాయని, పిల్లలకూ ఆరోగ్య సమస్యలు రావచ్చని. మా ఆయన నాకు ప్రేమగా ఇచ్చిన “హౌ టూ అవౌడ్ ఏ అబార్షన్” అన్న పుస్తకం వెనుక ఏం ఆలోచన ఉండి ఉంటుందో అర్ధం అయినట్లు అనిపించింది. పైగా అది ఇస్తూ నా జాతకంలో అబార్షన్లు ఉన్నాయని అతను చెప్పడం అప్పట్లో నవ్వు తెప్పించినా, ఇప్పుడు అర్ధం అయి అవనట్లు గా ఉంది. నేను స్వీట్లు ఇష్టపడను, అరటిపండ్లు తినను అని మొదట్లో ఆయన చెప్పిన విషయం గుర్తుకు వచ్చింది. ఇంట్లో ఏ చిరాకు వచ్చినా నేను చచ్చిపోయి మా అన్న ఉన్నా బావుండేది అని అన్నను తలచుకోవడం గుర్తు కొచ్చి ఏవో అనుమానాలు కమ్ముకునేవి. షుగర్ వచ్చిన కొత్తల్లో నేను నాటు మందు తింటున్నాను అని ఆయన చెప్పడం గుర్తుకు వచ్చేది. ఎప్పుడూ నన్ను తను చూపించుకుంటున్న డాక్టర్ దగ్గరకు తీసుకువెళ్లలేదు. ఏ డాక్టర్ దగ్గరకు అతను వెళుతున్నాడొ నాకు తెలీదు. తన ప్రెండ్ డాక్టర్ అని అతని సలహాతోనే ట్రీట్మెంట్ తీసుకుంటున్నాని చెప్పేవాడు. ఇవన్నీ గుర్తుకు వచ్చేవి. ఆ ఇంట్లో ప్రతి సారి ఏదో గొడవ, టెన్షన్ ఎందుకు ఉండేవో అర్ధం అయీ అవనట్లూ ఉండేది. మొదటి సారి చేసుకున్న్ షుగర్ టెస్ట్ లో 370 షుగర్ ఉందని నాకు చెప్పిన సంగతి గుర్తుకు వచ్చిన ప్రతి సారి, అది అప్పుడే అతనికీ తెలిసిందా లేదా ఎప్పటి నుంచో ఉన్న సమస్యను అప్పుడు బైట పెట్టాడా అన్న అనుమానంతో బుర్ర పాడయిపోయేది.

ఇక అతని చివరి క్షణాలలో డాక్టర్ చెప్పిన విషయాలను బట్టి “కిడ్నీలు, లివర్, పాడయిపోయిన స్థితిలో వచ్చి చివరకు ఆర్గన్ ఫెయుల్యూర్ తో హార్ట్ అటాక్ వచ్చింది.” క్లినిక్ లో రాత్రి యూరిన్ పట్టి పోసినదాన్ని నేనే. ఆ ఎర్రటి ఎరుపు నాకింకా గుర్తు. అంతగా ఒక్క సంవత్సరం డయాబీటీస్ కే కిడ్నీలు పాడవుతాయా? ఇక ఆ రాత్రి పార్టి అని చెప్పి పుల్ గా మందు కొట్టి వచ్చాడని తెలిసిన తరువాత, మరి ఇంత సీరియస్ కండిషన్ లో ఆ మందు అనే అలవాటుని మానకుండా అదో స్టేటస్ అని ఫీల్ అవుతూ డయాబిటిస్ అని తెలిపిన ఆ సంవత్సర కాలంలో కూడా మందుకు దూరంగా ఉండలేని అతని బలహీతనకు ఎలా రియాక్ట్ అవ్వాలి? పది పదిహేను సంవత్సరాలు డయాబిటిస్ ఉన్నవారికి కిడ్నీలు అంతలా పాడయ్యే అవకాశం ఉంది. లేదా మరేదైనా సమస్య ఉందా. మనకు చెప్పేవాళ్లెవరూ లేరు. ఇదంతా ఓ రెండు రోజుల తేడాలో జరగడం, కనీసం నాకు జరిగిందేమిటి అని తెలుసుకునే అవకాశం కూడా లేకుండా పోవడం నాకు చాలా కోపం కలిగించే విషయాలు. అసలు నిజం ఏమిటీ అని అతన్ని అడిగే అవకాశం లేకుండా పోవడం నావరకు నాకు భరించలేని విషయాలు.

మనసులో ఓ శూన్యం ఉండేది. అది ఓ మగతోడు లేని శూన్యం కాదు. అసలు నా ఉనికి ఈ ప్రపంచంలో ఏంటీ అన్న ప్రశ్న. నేను చేయని తప్పుకు ఎందుకు సమాజంలో తక్కువ స్థానంలోకి నెట్టివేయబడాలి అనే కసి.

నాదేమీ ప్రేమ వివాహం కాదు. నా భర్త నన్నేమీ ప్రేమగా చూసుకోలేదు. నా కంటూ అతనిచ్చిన విలువ ఏమీ లేదు. ఆ ఇంట్లో నాతో ప్రేమగా ఉన్నవాళ్లు ఎవరూ లేరు. అయినా ఆ జీవితానికి అలవాటు పడి జీవించాలని ప్రయత్నించాను. అతని అలవాట్లు, గతం, వ్యక్తిత్వం, ఏ ఒక్కటి నేను ఇష్టపడే విషయాలు కావు. అయినా ఓ కమిట్మెంట్ తో జీవించాలనే సిద్దపడ్డాను. నన్ను తను ఇంతలా మోసం చేసాడా? జబ్బు విషయం దాచిపెట్టి అది బయటపడుతుందని, నిజం నాకు తెలిస్తే నేను క్షమించనని తెలిసి అతను దాచిపెడుతూనే పోయాడా. డాక్టర్లు మాత్రం అతను నిజం చెప్పలేదనే అన్నారు. అతని డయాబెటిస్ కి తాగుడు విషంలా పని చేసిందని అన్నారు. ఆ ఇంట్లో నేను గడిపిన అయోమయపు జీవితం నేను మోసపోయాననే చెబుతుంది. చనిపోయిన అతని కోసం నేను ఇప్పటి దాకా ఓ కన్నీటి బొట్టును కూడా కార్చలేదు. ఎప్పుడన్నా ఏడ్చినా మోసపోయిన అసహాయతతో మాత్రమే తప్ప చిన్నతనంలోనే మరణించిన అతనిపై జాలితో మాత్రం కాదు.

ఎందుకో అతన్ని తలచుకున్నప్పుడు నాకు కన్నీరు రాదు. మోస పోయిన భావనే నాలో మిగిలిపోయింది. మొదట్లో అతని పై చాలా కోపం ఉండేది. మోసం చేయడానికి నేనే దొరికానా అనే ప్రశ్న ఉండేది. నిజం తెలుసుకోనివ్వకుండా జీవితాంతం ఓ సందిగ్ధతలో పెట్టేసి ఆ ప్రశ్న వేసే అవకాశం నాకు లేకుండా చేసి ఒక్క రోజులో దాటిపోయిన ఆ మనిషిపై చాలా ఆవేశం ఉండేది. కాని తరువాత జీవిత కాలంలో ఇంకొన్ని అనుభవాల తరువాత అది నిర్లిప్తతగా మారిపోయింది. కాని ఈ సంఘటన లోతుగా గాయం చేసింది.

అబద్దం అన్నా మోసం అన్నా తాగుడన్నా నాకు విపరీతమైన అసహ్యం ఏర్పడింది. తన స్వార్ధం కోసం అవతలి మనిషి మనసును గ్రహించకుండా అబద్దం చెబుతూ మోసం చేసే వ్యక్తులను నేను క్షమించలేని అసహనంలోకి వెళ్లిపోతాను. తమ సుఖం, తమ సౌకర్యం తప్ప అవతలి వారి ఫీలింగ్స్ అర్ధం చేసుకోలేని వ్యక్తులంటే నాకు కోపం. అతనిపై చూపలేని కోపాన్ని అబద్ధాలతో జీవిస్తున్న మరికొందరిపై చూపిన సందర్భాలూ ఉన్నాయి. ఏదేమైనా అబద్దాన్ని, మోసాన్ని స్పోర్టివ్ గా తీసుకోలేని స్థితిని నేను చేరుకోవడానికి ఈ అనుభవమే కారణం.

ఈ మూడేళ్ళ సంసారంలో నేను అతనితో కలిసి ఉన్నది ఓ రెండు సంవత్సరాలు మాత్రమే. కాని అదృష్ట జాతకురాలి స్థానం నుండి దురదృష్టవంతురాలి స్థానానికి నెట్టివేయబడ్డాను. సమాజంలో ఒంటరి స్త్రీ అనే పేరుతో మిగిలిపోయాను. ఇరవై నాలుగు సంవత్సరాలకు వితంతువు స్థానాన్ని పొంది నాది అంటూ లేని జీవితంలోకి నెట్టివేయబడ్డాను. నా చుట్టూ ఉన్న వారితో సంబంధాలలో వస్తున్న మార్పు నాకు మెల్లిగా కనిపిస్తూనే ఉంది. ప్రొఫెషనల్ గా ఓ వివక్ష, సమాజంలో మరో రకమైన వివక్ష. నా ఉద్యోగం నన్ను నిలబెట్టింది కాని నా జీవితం, చుట్టూ ఉన్న మగవారికి నాతో మరో రకంగా ప్రవర్తించగలిగే అవకాశాన్ని ఇచ్చింది. ఓ పశ్నార్ధకం నా జీవితం చుట్టూ మిగిలిపోయింది. గతం పట్ల కోపం, భవిష్యత్తు పట్ల భయం, ప్రస్తుతం పట్ల అసహనం. వీటి మధ్య జీవితంలో ఆలోచించడానికి సమయం లేనంతగా ఏవో పనులు పెట్టుకుంటూ ఉండేదాన్ని. విపరీతంగా పని చేసేదాన్ని, చదివేదాన్ని, ఊర్లు తిరిగేదాన్ని. కాని మనసులో ఓ శూన్యం ఉండేది. అది ఓ మగతోడు లేని శూన్యం కాదు. అసలు నా ఉనికి ఈ ప్రపంచంలో ఏంటీ అన్న ప్రశ్న. నేను చేయని తప్పుకు ఎందుకు సమాజంలో తక్కువ స్థానంలోకి నెట్టివేయబడాలి అనే కసి. జీవితం అంటే తిండీ, బట్ట, తిరుగుళ్లు కావు. ఓ గౌరవం, మనిషిగా జీవిస్తున్న తృప్తి, మనకంటూ ఈ సమాజంలో ఓ స్థానం. అది నాకు దగ్గరలో ఎక్కడా ఉన్నట్టు కనిపించేది కాదు. ప్రతి ఒక్కరూ నన్ను విక్టింగా చూస్తూ విక్టిమైజ్ చేయాలనుకునేవారే తప్ప, నాకో వ్యక్తిత్వం ఉంటుందన్న ఊహతో నాతో ప్రవర్తించేవారే లేదు. ఇతరుల చేతుల్లోకి నా జీవితం మెల్లిగా జారిపోతున్న ఫీలింగ్. నేను ఎప్పుడూ కోరుకుంది నా కంట్రోల్ లో ఉండే నా జీవితాన్ని, నన్ను గౌరవించే మనుషుల్ని.

ఇతరుల జాలిని, ఎగతాళిని, అవకాశవాదాన్ని సహించవలసిన స్థితిలో నేను ఉండదలచుకోలేదు. మనుష్యుల పట్ల నాలో కలిగిన ఈ అసహనాన్ని, అపనమ్మకాన్ని, భరిస్తూ జీవించడం మాత్రం కష్టంగా ఉండేది. పైగా మొదటి నుండి మొండి దాన్నని, వాదిస్తానని, ప్రశ్నిస్తానని నాకు పేరు. చనిపోయిన వ్యక్తిపై సానుభూతి పెరిగి బ్రతికి ఉన్న వ్యక్తిని తప్పు పట్టే సమాజపు గాలి కూడ నాకు అర్ధం కాలేదు. నా భర్త నాపై రూపాయి ఖర్చుపెట్టలేదు. నాకంటూ ఓ రక్షణను ఇవ్వలేదు. కనీసం ప్రేమగా గుర్తుకు తెచ్చుకునే జ్ఞాపకాలను మిగిల్చలేదు. ఉన్నన్ని రోజులు మంచి అనుభవాలనూ ఇవ్వలేదు. పోతూ పోతూ అందరి జాలిని తీసుకుని పోయాడు. వెనక్కు తిరిగి గుర్తు తెచ్చుకుందామన్నా ఓ సంతోషకరమైన రోజు నాకు ఆ జీవితంలో లేదు. అన్నీ అనుమానాలు, అసహనాలు, అవమానాలే. అతనితో జీవితం అనుమానమే, అతని మరణంలోనూ అనుమానమే. నేనీ పరిస్థితులలోకి ఎందుకు నెట్టివేయబడ్డానో నాకు తెలీదు. అది నీ ఖర్మ అని చెప్పడం చాలా తేలిక. జాతకాలు చూపించకుండా మేం ఏమీ నమ్మము అనే మొండితనంతో మా వాళ్లు పెళ్లి చేసారు కాబట్టి ఇలా జరిగిందని అనేవాళ్లు ఎక్కువయ్యారు. ఒకప్పుడు నాకో గొప్ప సంబంధం వచ్చిందని, అందగాడైన మగాడు భర్త అవుతున్నాడని ఈర్ష్యపడిన వాళ్ళే, ఇప్పుడు నీతులు, పెళ్లికి తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలు చెప్పే స్థితికి వచ్చారు. ఈ పెళ్ళి నా భవిష్యత్తు మొత్తాన్ని ప్రశ్నార్ధకంగా మిగిల్చింది. అన్నీ మర్చిపోయి కొత్త జీవితం ప్రారంభించు అని సలహాలు చెప్పేవాళ్లూ ఉన్నారు. కాని మనసుకు తగిలిన గాయం మానిపోతుందా? దాన్నివెనక్కు నెట్టి ముందుకు వెళతాం, కాని మనం ఆ పాత మనుషులం ఎప్పటికి కాలేము. ఈ చిన్న విషయం అర్ధం చేసుకునే వాళ్లు నా చుట్టూ ఈ రోజుకీ ఎవరూ లేరు.

పెళ్లికి అబద్దానికి దగ్గర సంబంధం ఉంటుందన్న గొప్ప జీవిత సత్యం నా భర్త మోసం కన్నా వీళ్ల జాలితో నాకు అర్ధం అయింది.

తను చనిపోయిన తరువాత నన్ను కలిసిన వాళ్లు కొన్ని ఆశ్చర్యకరమైన స్టేట్మెంట్లు చేసేవాళ్ళు. వాళ్ల గురించి మీరు పూర్తి ఎంక్వైరీ చేయలేదా? మీ అన్న అన్ని విషయాలు కనుక్కున్నాడా? ఇలాంటి ప్రశ్నలు నాకు ఎక్కువయ్యాయి. నాకు ఎంగేజ్మెంట్ అయిన ఐదు నెలల తరువాత పెళ్లి అయింది. మరి ఇన్ని నెలలు ఎవరూ వచ్చి మాతో ఏమీ చెప్పలేదే. ఇప్పుడు అసలు ఈ సంబంధమే ఒప్పుకోకుండా ఉండవలసింది. అతనికి అన్నీ అలవాట్లు ఉండేవి లాంటి నీతులు వచ్చి చెప్పడం ఎందుకు? ఒక వేళ మా ఇంట్లో వాళ్లు తెలిసో తెలియకో ఈ సంబంధానికి ఒప్పుకున్నారనే అనుకుందాం. మరీ వీళ్లంతా తెలిసి తెలిసి ఏం చేసారు? వీళ్లందరికీ ఇప్పుడు నాపై ప్రేమ జాలి పొడుచుకు వచ్చాయి. మరి అప్పుడు మౌనంగా ఎందుకు ఉన్నారు? ఇప్పుడు వాళ్లు చూపిస్తున్న ప్రేమ నిజం అయితే మరి అప్పుడు ఏం భాద్యత వహించారు? నాకు ఈ సమాజంలోని వ్యక్తుల ద్వంద్వ వైఖరికి కోపం వచ్చేది. ఇప్పుడే వీరికి నాపై ఇంత జాలి ఎందుకు కలుగుతుంది? పైగా ఇదే ప్రశ్న నేను కొందరిని అడిగితే, నూరు అబద్దాలు ఆడయినా పెళ్లి జరిపించాలి అనే సామెతను వినిపించారు ఆ మర్యాదస్తులు. పెళ్లికి అబద్దానికి దగ్గర సంబంధం ఉంటుందన్న గొప్ప జీవిత సత్యం నా భర్త మోసం కన్నా వీళ్ల జాలితో నాకు అర్ధం అయింది. ఇప్పటికీ నాకు అర్ధం కాని విషయం నాకు జరిగింది మోసమా, లేక అది కేవలం నా దురదృష్టమా అన్నది.

బొట్టూ పూలు తీసి బ్రతకాలని చెప్పే కుటుంబం మాది కాదు కాబట్టి నేను మామూలుగానే ఉండేదాన్ని. కాని వితంతువు అనే స్థితి కొన్ని అవమానాలను, కొంత వివక్షను తీసుకుని వస్తుంది. ఎంత కుటుంబ రక్షణలో ఉన్నా ఆ స్థితి తీసుకుని వచ్చే ఇబ్బందులు చాలా ఉంటాయి. వితంతువుగా మారిన తరువాత నాలో ఒక తిరుగుబాటు దోరణి మొదలయ్యింది. నా వైవాహిక స్థితి నా జీవిత ప్రయాణాన్ని నిర్దేశించకూడదనే మొండితనంతో కరకుగా, కటువుగా ఇంకా నిక్కచ్చిగా ఇతరులతో అవసరం ఉన్నప్పుడు నిస్సంకోచంగా ప్రవర్తించడం నేర్చుకున్నాను. నా దగ్గర జాలి చూపించాలని ప్రయత్నించే వాళ్లని, సానుభూతి ప్రదర్శించే వాళ్లని, మొసలి కన్నీరు కార్చే వారిని దూరం పెట్టడం మొదలెట్టాను. అప్పటి దాకా ఉన్న మొహమాటాలు బిడియాలు పూర్తిగా పోయాయి. ఉద్యోగం దగ్గర మాత్రం చాలా ధాటిగా ఉండేదాన్ని. ఏ విషయం దగ్గర బిడియం భయం లేకుండా ప్రవర్తించడం అలవాటు చేసుకున్నాను.

ఇంతకు ముందు కన్నాకఠినంగా మారాను.

రచయిత్రి పి. జ్యోతి హిందీ ఉపన్యాసకులు. చక్కటి సమీక్షకురాలు. హైదరాబాద్ లో పుస్తకాల పట్ల అభిరుచి పెంచడంలో విశేషంగా కృషి చేస్తున్న spreading Lights నిర్వాహకురాలు కూడా. పుస్తకం, సినిమా తనకు రెండు కళ్ళు. ప్రపంచానికి గవాక్షాలు. ఇటీవలే వీరు రచించన దిలీప్ కుమార్ సినిమాల సమగ్ర పరిచయ పుస్తకం కోసం ఈ లింక్ క్లిక్ చేసి తెప్పించుకోవచ్చు.

కాగా, తెలుపు కోసం రాస్తున్న ఈ శీర్షికలో తాను మొదటిసారిగా అంతర్ముఖంలోకి చూసుకుంటున్నారు. జీవితాన్నే పుస్తకంగా అనుభవాలనే చలన చిత్రంగా ఎంచి సరళమూ, నిరాడంబరమూ, సామాన్యమూ ఐన జ్ఞాపకాలను ఆత్మీయంగా పంచుకుంటున్నారు. ఈ శీర్షికలో మొదటి వ్యాసం మనసు పొరల్లో. రెండో వారం చిన్ననాటి చిరుతిళ్లు. మూడో వారం చిన్ననాటి సంగతులు. నాలుగో వారం పంచుకోవడంలో అనందం. ఐదో వారం ఒంగోలు గిత్తలు ….మా తాత. ఆరో వారం ‘చందమామ’తో మొదలు.  ఏడో వారం ఎవరు రౌడీలు? ఎవరు మర్యాదస్తులు??. ఎనిమిదో వారం నాకు తెలిసిన స్త్రీ వాది – My First Feminist. తొమ్మిదో వారం ఆ మూమెంట్ గోదావరి లాంటిదే. పదోవారం నేను వెతుకుతుంది గురు దత్ లాంటి స్పందించే హృదయాన్ని. పదకొండో వారం అవును. నా మేని ఛాయ నలుపు. పన్నెండో వారం ఇప్పుడు నేను ఎవరికీ కొరకరాని కొయ్యను. పదమూడో వారం ఆయన లేని లోటు బాధిస్తోంది.  పద్నాలుగో వారం శుభకార్యాల్లో ఒంటరి స్త్రీలు. పదిహేనో వారం అవును. దేశాన్ని ఉద్దరిస్తోంది మేమే. మీరు చదువుతున్నది 15 వ వారం జ్ఞాపకాలు.