Editorial

Monday, December 23, 2024
కాల‌మ్‌కొత్త శీర్షిక : మనసు పొరల్లో - పి.జ్యోతి

కొత్త శీర్షిక : మనసు పొరల్లో – పి.జ్యోతి

నేడు తెలుపు తొలి వార్షికోత్సవం. ఈ సందర్భంగా మనసు పొరల్లోని మధుర స్మృతులు తెలుపు నూతన శీర్షిక ఇది.  చిన్ననాటి సాహసాల్లోని అపురూప జ్ఞాపకాలు పంచుకొన్న  అందమైన మానసాకాశం ఇది. ఒక వ్యక్తి, తన వ్యక్తిత్వానికి ఆధారభూతమైన సారవంతమైన భూమికకు ఇదే స్వాగతం.

పి.జ్యోతి

మనసు అనే కాన్వాసు మీద జీవితం చిత్రించిన జ్ఞాపకాలు మన జీవిన చిత్రాలుగా నిలిచిపోతాయి. అతి సాధారణం అనుకున్న అనుభవాలు రోజులు గడిచిన కొద్దీ జ్ఞాపకాలుగా మారి అనుభూతులుగా రూపాంతరం చెందుతాయి. వయసు పెరిగిన కొద్దీ, జీవితం అర్ధం తెలుస్తున్న కొద్దీ మన జీవితంలో మన ప్రమేయం లేకుండా జరిగిపోయిన ఆ అతి సాధారణ అనుభవాలే అసాధారణమైన అనుభూతుల చిత్రాలుగా మనసును స్పందింపజేస్తూనే ఉంటాయి. జీవితం అంతా సామాన్యతలోనే ఉందని అర్ధం అయినప్పుడు అసాధారణ అనుభవాల కోసం మన వెంపర్లాట మూర్ఖత్వం అనిపిస్తుంది. వయసుతో పాటు వచ్చిన పరిపక్వత మనకు ఎన్నో సందర్భాలలో ఆ సాధారణ స్మృతులలోకి లాక్కువెళుతున్నప్పుడు జీవితంలోని అర్ధం ఎక్కడో కాదు మన చుట్టూనే ఉందని కొన్ని సందర్భాలలో అనిపించి తీరుతుంది. పరుసవేది నవలలో ఇదే విషయాన్ని స్పష్టీకరిస్తూ పాలో కోయలో “జీవితంలొ సాధారణ విషయాలు అసాధారణమైనవి” అని అంటారు. ఇది ప్రతి ఒక్కరి జీవితంలో తరచి చూస్తే అందరికీ అనుభవంలోకి వచ్చే జీవిత సత్యం. ఈ రోజు నేను నా జ్ఞాపకాల చిట్టా విప్పినప్పుడు నాకు చప్పున గుర్తుకొచ్చే, మనసు పొరల్లో దాక్కుని ఉన్న అనుభవాలు అన్నీ అతి సాధారణమైనవే. కాని ఇవి ఇన్నిరోజులుగా నాలో నిక్షిప్తంగా ఉన్నాయి అంటే నా మనసును ఆ అనుభవాలు నాకు తెలియకుండా ప్రభావితం చేస్తూనే ఉన్నాయని అర్ధం అని ఈ నాటికి కాని అర్దం చేసుకోలేకపోయాను.

వీటిని ప్రస్తావించడం ఒక రకంగా నన్ను నేను విశ్లేషించుకోవడం కావచ్చు. ఈ వ్యాస సంపుటి నేను చేస్తున్న ఒక ప్రయత్నం, ఒక ప్రయోగం కూడా.

అందుకే అతి సాధారణమైన ఆ సంఘటనలనే అక్షరబద్దం చేస్తూ అవి ఎందుకు నా ప్రమేయం లేకుండా నా మనసు పొరల్లో ఇంత నిగూఢంగా దాక్కుని ఉన్నాయో తరచి చూద్దాం అనే కోరిక నాలో కలిగింది. ఇవి ఎవరికి ఉపయోగమో నాకు తెలియదు. వీటిని ప్రస్తావించడం ద్వారా నేనేం చెప్పాలనుకుంటున్నానో నాకు స్పష్టంగా తెలియదు. ఒక రకంగా నన్ను నేను విశ్లేషించుకోవడం కావచ్చు. ఈ వ్యాస సంపుటి నేను చేస్తున్న ఒక ప్రయత్నం, ఒక ప్రయోగం కూడా. ఇది ఎవరికో ఉపయోగపడుతుందనే ఉద్దేశంతో మాత్రం ఇది రాయట్లేదు.

ఆలుగడ్డబావి లోని రేల్వే క్వార్టర్లో నా బాల్యం అంతా గడిచింది. పదో తరగతి పరిక్షల దాకా అక్కడే ఉన్నాం. ఆ తరువాతి శలవులలో మరో ఇంటికి మారాం. అంటే నాకు పద్నాలుగేళ్ళు నిండే దాకా అ ఇంట్లోనే గడిపాను.

నా జీవితంలో అతి పెద్ద సాహస కార్యం

ఇల్లు అంటే ఇప్పటికీ నాకు గుర్తుకు వచ్చేసి ఆ అగ్గిపెట్టలాంటి రెండు గదులు, ఓ చిన్న వరండా, బుజ్జి కిచెన్, ఒక అతి చిన్న బాల్కనీ ఉన్న ఆ క్వార్టరే. ఆ చిన్న ఇంట్లో ఎంత మంది కలిసి పడుకునేవారో తలచుకుంటే ఇప్పుడు ఆశ్చర్యం వేస్తుంది. అప్పటి నుండే నాకు చెట్లన్నా పూలన్నా చాలా పిచ్చి ఉండేది. ఆ రోజుల్లో ఖాళీ స్థలాలు కాస్త ఎక్కువగానే ఉండేవి. ప్రతి చోట ఏవో చెట్లు పిచ్చి మొక్కలు విపరీతంగా ఉండేవి. నాకు ఆడుకోవడం అంటే అ చెట్ల మధ్య గడపడమే.మా క్వార్టర్ పక్క ఆర్. పీ ఎప్ క్వార్టర్ ఉండేది. దాని పక్కన ఖాళీ స్థలం చాలా క్రీందగా ఉండేది. అక్కడ పిచ్చి మొక్కలతో అంతా పచ్చగా ఉండేది. అక్కడకు వెళ్ళాలంటే మా క్వార్టర్ చివరకు వచ్చి క్రిందకు దూకి నడవాలి. కాస్త నడిస్తే ఒక మైదాన ప్రాంతం వచ్చేది. అక్కడంతా ఏపుగా పెరిగిన గడ్డి. ఒక్క మనిషి కూడా కనపడరు అక్కడ. ఆ మైదానంలోకి దూకి వెళ్ళి ఆ గడ్డిలో కాసేపు కూర్చోవడం నా జీవితంలో నేను చేసిన అతి పెద్ద సాహస కార్యం.

ఇప్పటికీ కళ్ళు మూసుకుని ఉంటే ఆ పచ్చటి వాతావరణంలో నేను నిలబడ్డట్టుగా అనిపిస్తూ ఉంటుంది.

ఇంట్లో పూల కుండీలు ఒక ఐదు ఉండేవి. వాటిలో మట్టి మార్చడానికి ఈ మైదానపు ప్రదేశంలోకి బకెట్లు తీసుకుని వెళ్ళి మట్టీ తోడుకొని వచ్చినట్లు గుర్తు. ఆ మైదానం ఆనుకుని పెద్ద కట్ట. దానిపై అప్పుడప్పుడూ వెళ్ళే రైళ్ళు. ఈ దృశ్యం నా మదిలో సజీవంగా నిలిచిపోయింది. ఇప్పటికీ కళ్ళు మూసుకుని ఉంటే ఆ పచ్చటి వాతావరణంలో నేను నిలబడ్డట్టుగా అనిపిస్తూ ఉంటుంది. నా చిన్నతనంలో ఇంట్లో వారికి తెలియకుండా నేను చేసిన అతి పెద్ద అడ్వెంచర్లు ఇవే.

మారెడ్పల్లి లో సెంట్ జాన్స్ హై స్కూల్ కి నడిచుకుంటూ పది సంవత్సారాలు వెళ్ళి చదువుకోవడం గుర్తు. నా తో పాటు స్కూలుకి వచ్చే చెల్లెలికి నా పిచ్చి అర్ధం అయేది కాదు. త్వరత్వరగా నడుచుకుంటూ వెళ్ళి క్లాసులోకి వెళ్ళి పడడం ఆమెకి ఇష్టం. నేను కనిపించిన చెట్టు పుట్టల దగ్గర ఆగుతూ అది నిర్జన ప్రదేశం అయితే అక్కడ కాస్త సమయం గడిపి లేటుగా స్కూలుకి వెళ్ళడం చేస్తూ ఉండేదాన్ని. రైల్ నిలయం వెనుక ఒక బస్తీ ఉండేది. అవి అన్నీ గుడిసెలు. దానికి నేను పెట్టిన ముద్దు పేరు విలేజ్. మరి ఇంగ్లీషు మీడియం ప్రభావం అది. అక్కడ ఒక మురికి కాలువ పారుతూ అందులో బాతులు ఉండేవి. వాటిని చూడడం కోసం అక్కడే ఆగిపోయేదాన్ని. చెల్లెలు స్కూలుకి వెళ్ళిపోయేది. నేను చాలా సేపటీకి కదిలి క్లాసుకు వెళ్ళేదాన్ని. డ్రిల్ మాస్టర్ చంద్రహాస్ సార్ చాలా స్ట్రిక్టు. కాని ఎందుకే నన్ను కొట్టేవారు కాదు. నేను చదువుతానని నమ్మకమో, వారి అమ్మాయి దీపశిఖ నా క్లాస్ మేట్ అనో ఏమో చూసి చూడనట్లు వదిలేసేవారు. ఆ బస్తీలో మహంకాళి గుడి ఒకటి చిన్నది ఉండేది. దాని చుట్టూ చంద్రకాంత పూల చెట్లు పిచ్చిగా పెరిగి ఉండేవి. ఆ చెట్ల మధ్య ఒంటరిగా ఆడుకున్న రోజులు నాకు ఇంకా గుర్తు. ఇప్పటికీ ఆ పూలంటే నాకు చాలా ఇష్టం. వాటి మధ్య నన్ను నేను మరిచి కొన్ని గంటలు ఆడుకున్న అనుభవం నాకింకా తాజాగా మదిలో మెదులుతూనే ఉంది. కాని అంత ఏపుగా పెరిగి అన్ని గుత్తులుగా చంద్ర కాంతం పూలు పూయడం మళ్ళీ నేను చూడలేదు.

నా బాల్యంలోకి తీసుకువెళ్ళే చంద్రకాంతలు

తలలో పూవు లేకుండా స్కూలుకు వెళ్ళేదాన్నికాదు. గులాబి పూలు రోజు పెట్టూకునే సీన్ మనకి లేదు. మందారాలు, చామంతులు, గడ్డిపూలు ఇలా ఏవి కనిపిస్తే అవి పెట్టూకునే దాన్ని. స్కూలు గేటు దగ్గర వాటిని తల నుండి జేబులోకి మార్చేదాన్ని. స్కూలులో పూలు ఇష్టపడేవారు కాదు. సరే ఆ రోజుల్లో నా పదవ పుట్టిన రోజుకు అమ్మ చెప్పులు కొనిచ్చింది. అప్పటి పాత మోండా మార్కెట్టు వెళ్ళే దారిలో గాంధీ హస్పిటల్ దాటాక రకరకాల షాపులు ఉండేవి. నాకు తెలిసిన పెద్ద మార్కెట్ అదే. అక్కడే చెప్పుల షాపులో పసుపు రంగు మీద ఎర్ర గీతలున్న చెప్పులు కొనుక్కున్నాను. పెద్ద డిజైనుతో నాకు చాలా నచ్చిన జత అది. రేటు 40 రూపాయలు. అప్పట్లో అది చాలా పెద్ద ఖరీదైన జత అన్నమాట. అదే కావాలని నేను పట్టుపడితే మా అమ్మ కాలికి ఒక ఇంచు పెద్దదిగా ఉన్న చెప్పుల జతను నా గోల పడలేక కొనిచ్చింది. అంత ఖరీదయిన జత కొనడం అంటే ఇంట్లో మరేదో ఖర్చు తగ్గించుకోవడం అన్న మాట. ప్రొద్దునంతా స్కూలు షూతోనే ఉన్నప్పుడు ఇంత ఖరీదైన చెప్పుల జత అవసరమా అన్నది ఆమె ఆలోచన. అందుకని నేను పదో తరగతికి వచ్చే దాకా పనికి రావాలనుకుందేమో ఏమో కాని ఒక ఇంచి పెద్ద సైజున్న చెప్పులను కొనుక్కోవడానికి అమ్మ అనుమతి ఇచ్చింది. పైగా అవి జాగ్రత్తగా వాడుకోవాలని అక్కడే వార్నింగ్ కూడా ఇచ్చింది.

నా కలల స్వర్గం గురుస్ స్టోర్

ఆ మోండా మార్కెట్ కు స్టేషన్ నుంచి వెళ్ళేటప్పుడు దారిలో వచ్చే షాపులో గురుస్ స్టోర్ అనే ఓ షాపు ఉండేది. అది మాకు స్వర్గాన్ని తలపించేది.

అందులో మొదటి సారి ఇంటికి టీ కప్పులు కొన్నట్టు గుర్తు. బ్రౌన్ కలర్ అన్బ్రేకబుల్ కప్స్ సాసర్ తో పాటు కొని బీరువాలో దాచుకుని సంవత్సరానికి ఒక సారి తీసి చూసుకుని మురిసిపోతూ మళ్ళీ తుడిచి వాటిని దాచి పెట్టుకునే వాళ్ళం.

ఆ గురుస్ స్టోర్ నాకు ఎన్నో గృహాంలంకారాలను పరిచయం చేసింది. నేను చేసిన అతి పెద్ద విండో షాపింగ్ నా జీవితంలో చేసింది కూడా అ షాపులోనే.

ఒక సిఖ్ అంకుల్ అక్కడ కూర్చుని ఉండేవారు. మేము అలా ఒక రౌండూ కొట్టి గిఫ్ట్ ఐటమ్స్ అన్నీ చూస్తుంటే చిరునవ్వుతో మమ్మలని న్చూస్తూ ఉండేవారు కాని కొననప్పుడు ఈ రౌండ్లు ఎందుకు అని పాపం ఎప్పుడు విసుక్కోలేదు. ఆ షాపు పక్కన వరుసగా చెప్పుల షాపులుండేవి, అక్కడే మా చెప్పుల షాపింగూ రెండు సంవత్సరాలకి ఒకసారి చేసేవాళ్ళం.

నేను చేసిన అతి పెద్ద విండో షాపింగ్ నా జీవితంలో చేసింది కూడా అ షాపులోనే…

ఇక ఆ చెప్పులను అక్కడే వేసుకోవాలని కోరిక ఉన్నా అమ్మ కోపం గమనించి మౌనంగా అ కవరును గుండేకి హత్తుకుని ఇంటివరకు నడుచుకుంటూ రావడం గుర్తు. అప్పట్లో ఎక్కడికి వెళ్ళినా నడుచుకుంటూ వెళ్ళడం రావడం జరిగేది. ముప్పై పైసల బస్సు టికెట్. ఒకటిన్నర రూపాయి ఆటోకి పెట్టడం, రూపాయిచ్చి రిక్షా ఎక్కడం పెద్ద లగ్జరి. హైదరాబాద్ రిక్షా సీట్లు క్రిందకి ఉండేవి. వాటిలో క్రిందకు ముడుచుకుని కూర్చోవడం ఓ రాజసంగా అనుకునేవారు. హోల్ ఇండియాలో హైదరాబ్ రిక్షాల రూటే వేరుగా ఉండేది.

మా హైదరాబాద్ రిక్షా రూటే వేరయా

సరే బర్తడే జరిగిపోయింది. ఏం డ్రస్సు వేసుకున్నానో కూడా గుర్తుకు లేదు కాని ఈ చెప్పులు మాత్రం ఇప్పటికీ గుర్తే. నా పుట్టిన రోజు ఎప్పుడూ వేసవి సెలవలలోనే వచ్చేది. పుట్టినరోజు జరుపుకున్న మరుసటి రోజు ఆ చెప్పులను వేసుకుని బైటకు వెళ్ళాలని నాకు కోరిక. అమ్మ వాటిని దాచుకొమ్మని ఆర్డర్. ఆడుకుంటానని చెప్పి ఆమె పర్మిషన్ లేకుండా కొత్త చెప్పులు వేసుకుని పక్కన బస్తీలో ఆడుకోవడానికి వెళ్ళాను. ఆ బస్తీలో మా నాన్న స్నేహితుడు మల్లయ్యగారి కుటుంబం ఉండేది. ఒక చిన్న గదిలో నలుగురు పిల్లలతో వారు ఉండేవారు. వారి రెండవ కుమారుడు విద్యాసాగర్ నాకు ప్రెండు. ఇద్దరం ఒకే ఈడు వారవడమో మరేంటో తెలియదు కాని ఆతనితో ఎక్కువ సమయం గడపడం నాకు బావుండేది. సాగర్ చిన్నప్పటినుండి డ్రాయింగ్ బాగా వేసేవాడు. ఆడపిల్లల అలవాట్లు అని గేలి చేస్తున్నా, చిన్న చిన్న నోటు పుస్తకాలలో పెన్సిల్ తో బొమ్మలు వేయడం, చిన్న చిన్న అర్ట్ వర్క్ లు అల్లికలు చేయడం చేస్తూ ఉండేవాడు. అతనికి ఇతర మగ పిల్లలాగా వీధిలో ఆడుకోవడం నచ్చేది కాదు. నాకు ఆ ఆర్ట్ అంటే చాలా ఇష్టంగా ఉండేది. సాగర్ కన్నా ముందు కాగితంపై బొమ్మ వేస్తున్న వారిని నేను ఎప్పుడు చూడలేదు. ఎంత మంది నవ్వుకున్నామా స్నేహం అలాగే కంటిన్యూ అయింది. వాళ్ళింట్లో వంట, పడక, చదువు, ఆంటీ మిషన్ కుటూకోవడం అంతా ఒకే గదిలో జరిగేది కాబట్టి ఆ నలుగురు పిల్లల మధ్య నేను దూరిపోయి రుబాబుగా వాళ్ళ కంచాలలో నూండి వాళ్ళు తినేది లాక్కుని తింటూ ఉండేదాన్ని. ఇప్పడు తలచుకుంటే ఆశ్చర్యం వేస్తుంది. అసలు నాకంత చనువు వాళ్ళేందుకు ఇచ్చారో కూడా తెలియదు.

నా చూపంతా ఆ మెట్ట తామరల పైనే. ఒక్క సారి ఆ చెట్ల దగ్గరకు చేరితే ఇక ఒడినింపుకోవచ్చు అని ఆశతో కాలు ముందుకు వేసాను. సర్రుమని మోకాలు లోతుకి దిగిపోయింది కాలు.

సరే సాగర్ నేను ఇద్దరం కలిసి వాళ్ళింటి పక్కన ఉన్న స్థలంలో ఆడుకోవడానికి వచ్చాం. ఇద్దరికీ చెట్ల మధ్య తిరిగే పిచ్చి ఉండేది. ఆ ఇంటికి కాస్త దూరంగా ఖాళీ స్థలంలో వందల సంఖ్యలో మెట్ట తామర చెటులు ఉండేవి. వందల సంఖ్యలో పూలు పూసి మెరుస్తూ ఉండేవి. పసుపు పచ్చ రంగు మీద ఎర్ర చుక్కలున్న మెట్ట తామరలు అవి. నేను ఇప్పటీకీ ఎప్పటీకీ కూడా చాలా ఇష్టపడే పూలు. ఆ పూలను చూడగానే అన్నీ మర్చిపోయి వాటిని ఎలాగన్నా కోసుకొద్దామని పరిగెత్తుకుంటూ వెళ్లాను. క్రిందంతా పచ్చగా ఉంది. కాని అది నాచు అని. అటు పక్క చాకలి చెరువు ఉందని, అక్కడి నుండి వచ్చే నీరంతా అక్కడు చేరి లోతుగా బురదతో నిండి ఉందని నాకు తెలియదు. ఆ నాచులో ముందు కాలు పెట్టినప్పుడూ ఏమీ అర్ధం కాలేదు. కాని అడుగు తీసి అడుగు వేస్తుంటే మట్టి మెత్తగా ఉండి ఒక చోట బురదలో కూరుకుపోయింది కాలు. నా చూపంతా ఆ మెట్ట తామరల పైనే. ఐదు అడుగుల దూరంలో పూలున్నాయి. అందేటంత ఎత్తులోనే ఉన్నాయని. ఒక్క సారి ఆ చెట్ల దగ్గరకు చేరితే ఇక ఒడినింపుకోవచ్చు అని ఆశతో కాలు ముందుకు వేసాను. సర్రుమని మోకాలు లోతుకి దిగిపోయింది కాలు. అక్కడ అంతా మోకాలు లోతుగా బురద. భయపడి కాలు పైకి తీసా, వేసుకొచ్చిన కాలి చెప్పు బురదలో పారుతున్న నీటితో కొట్టుకుపోయింది. రెండవ కాలు పైకి తీయకుండా ఏడుపు లంకించుకున్నా. పక్కనున్న సాగర్ ఆ రెండవ చెప్పుని రక్షించడానికి నా కాలు పట్టుకుని పైకి లేపి చెప్పు తాను చేతిలోకి తీసుకున్నాడు. ఇక అప్పుడు మొదలయింది భయం. ఇంట్లో ఏం చెప్పాలి. అసలు ఇంటికి నన్ను రానిస్తారా?

అంత సాహసం చేసింది ఈ పూల కోసమే

ముందే అంత ఖరీదు చెప్పు కొనుక్కోవద్దన్న సూచనను అతిక్రమించి, అలిగి ఏడ్చి ఆ చెప్పులు కొనుక్కున్నా. బైటికి వేసుకుని వెళ్ళవద్దన్న మాటను అతిక్రమించి దొంగ చాటూగా ఆ చెప్పులతో బైటికి వచ్చా.ఇక వచ్చినదాన్నిపూలు చూడగానే కాలి చెప్పుల సంగతి మరిచి బురదలోకి దూకా. ఇప్పుడు చెప్పు లేదు. కొట్టుకుపోయింది. ఇంటికి ఎలా వెళ్ళాలి. ఎంత పెద్ద సమస్య అది.

ఇంటికి వెళ్ళనని ఏడుస్తున్న నన్ను అక్కడే ఉంచి సాగర్ ఒక్కడే మా ఇంటికి వెళ్లాడు. ఇంట్ళో మా నాన్నమ్మ ఉండేది. పెద్దగా తెలివైనది కాదు. ఏదో లోకంలో బ్రతుకుతున్నట్లు అనిపించేది. సాగర్ కి ఏం అనిపించిందో ఆమెకు ఈ సమస్య చెప్పాడు. బురుద గుంటలో ఇంకా నుంచునే ఉన్నానని ఆమె ఉన్న పళాన పరుగెత్తుకుంటూ వచ్చింది. చెప్పు ఖరీదు ఆమెకు చెప్పగానే అయ్యో అని ఆమె చేసిన పని ఈ రోజుకు గుర్తుకు వస్తే కళ్ళల్లో నీళ్ళూ తిరుగుతాయి.

నేను మోజు పడిన చెప్పుని తిరిగి సంపాదించాలని ఆమె పడిన తాపత్రయం ఈ రోజు గుర్తుకు వస్తే ఆ రోజులు ఎంత అమాయకంగా గడిచిపోయాయో అని తలుచుకున్నప్పుడల్లా మనసులో ఒక సంతోషం ఒక చెప్పలేని ఆనందం కలుగుతూ ఉంటుంది.

ఆ బురదలో దిగి చేతులు పెట్టి ఒక అర ఎకరం అంత బురదను తోడుతూనే ఉంది నాన్నమ్మ, ఆమెతో పాటు నన్ను, సాగర్ ని కూడా ఆ పని చేయించింది. బురదలో కొట్టుకుపోయిన చెప్పు ఏదో ఒక మూలన ఇరుక్కుని ఉంటుందన్నది ఆమె లాజిక్. రెండు గంటలు ఆ బురదను మా చేతులతో తోడి పోసాము. అమ్మ తిట్లనుండి రక్షించాలని, నేను మోజు పడిన చెప్పుని తిరిగి సంపాదించాలని ఆమె పడిన తాపత్రయం ఈ రోజు గుర్తుకు వస్తే ఆ రోజులు ఎంత అమాయకంగా గడిచిపోయాయో మా కుటుంబానికి అని తలుచుకున్నప్పుడల్లా మనసులో ఒక సంతోషం ఒక చెప్పలేని ఆనందం కలుగుతూ ఉంటుంది. అర ఎకరం అంతా చేతులల్తో దున్ని పడేసి బురదను తోడిన మా నానమ్మ అమాయకత్వంలో ఉంది ప్రేమా… ఏమో మరి. కాని ఈ సంఘటన ఇప్పటికీ నాలో ఒక తెలియని ఆనందాన్ని కలిగిస్తూ ఉంటుంది. ఆ పక్క ఇళ్ళల్లో వాళ్ళూ ఆ చెప్పు దొరకదమ్మా అది అలా కాలువలోనుంచి భూమి క్రింద ఉన్న డ్రైనేజీలోకి పోయి ఉంటుంది అని హేళన చేయకుండా సానుభూతితో చెప్పడం ఈనాటి పరిస్థితులలో ఊహ కందనిది. రెండు గంటల వ్యర్ధ ప్రయత్నం తరువాత నన్ను తీసుకుని నానమ్మ ఇంటికి వెళ్ళడం, మా యిద్దరికి కలిపి తిట్లు పడడం, పోయిన చెప్పు ఖరీదు మళ్ళి మళ్ళి చెప్పుకోవడం నాకు ఇంకా గుర్తు. ఎంత గిల్టీగా ఫీల్ అయ్యానంటే ఏడుస్తూనే ఉన్నాను.

మరి అంత పెద్ద సైజు చెప్పు వేసుకుని వెళితో బురదలో కాలు పెట్టగానే అది జారి పోతుందిగా అని అమ్మనే అనడం గుర్తు ఉంది.

నాకు అప్పట్లో చదువు చెప్పడానికి మా అమ్మ వాళ్ల ఊరి నుండి ఉద్యోగం కోసం హైదరాబాద్ వచ్చి ఉన్న ఒక అంకుల్ సహాయం తీసుకున్నారు ఇంట్లో వారు. ఆయన ఆ పక్కనే మరో ఇంట్లో ఉండేవారు. ఎందుకో ఇంటికి వచ్చిన అతనికి ఈ చెప్పు పోవడం గురించి చెబితే అతను మరి అంత పెద్ద సైజు చెప్పు వేసుకుని వెళితో బురదలో కాలు పెట్టగానే అది జారి పోతుందిగా అని అమ్మనే అనడం గుర్తు ఉంది. ఇది ఆయనే అన్నారా లేక ఇంకెవరన్నానా అన్నారా అన్న స్పష్టత లేకపోయినా అప్పట్లో అమ్మతో గట్టినా ఆయనే వాదించేవారన్నది గుర్తుకు వస్తుంది కాబట్టి ఇది ఆయన నోటి నుండి వచ్చిన మాటే అన్నట్లుగా నాకు గుర్తు ఉంది. నేను ఆ చెప్పు పోగొట్టూకోవడంలో ఆమ్మకు కూడా భాద్యత ఉందన్న మాట విన్నప్పుడు నా మనసుకు కలిగిన ఆనందం, అది అనుభవిస్తేనే అర్ధం అవుతుంది. మనం చేసిన తప్పుకు మన ఒక్కరిదే భాద్యత కాదని మరొకరికి కూడా అందులో భాగం ఉందని తెలిస్తే అద్భుతమైన సాంత్వన కొరుకుంది. ఆ ఆలోచన కలిగించే తృప్తీ వేరబ్బా…..

ఎప్పటికయినా ఆ రంగు మొక్కనొకదాన్ని ఇంట్లో వేసుకోవాలనే ప్రయత్నం. అందుకే ఇంకా ఆ రంగు పూల కోసం వెతుక్కుంటూనే ఉన్నాను.

నానమ్మ ఇరవై ఎనిమిది సంవత్సరాల క్రితం మరణించింది. నేను తిరిగిన ఆ బస్తీలు అన్నీ ఇప్పుడూ ఉన్నాయి. కాని ఆ చిన్న ఇల్లు మేడలుగా మారాయి. ఆ చెట్లు, బురద గుంటలు అన్నీ మాయం అయిపోయాయి, ఆ పచ్చదనం లేదు. నేను ఒంటరిగా తిరిగిన ఆ వీదుల్లలో ఇప్పటికీ నా టూ వీలర్ మీద మనసు పుట్టినప్పుడు అలా ఒక రౌండు వేయడం నాకు అలవాటు. ఆ రేల్వే ట్రాక్ పక్కన స్థలం అంతా రోడ్డు వైడనింగ్ లో ఆలుగడ్డబావిలో రెండవ బ్రిడ్జ్ రోడ్డు మీద పడడంతో చిక్కిపోయింది. అయినా ఒక చిన్న బాట పచ్చగా అప్పుడప్పుడూ ఆ క్వార్టర్స్ వెనుక కనిపిస్తూ ఉంటుంది. ఏదో ఒక రోజు ఆ బాటలో మళ్ళి నడవాలనే కోరిక. అక్కడ జనం వెళ్ళరు. పాడుపడిపోయిన స్థలం అది. కాని ఏదో ఒక రోజు ఆ చోటుని నేను మళ్ళీ నా పద్దితిలో ఎక్స్ప్లోర్ చేసి తీరతాను. సాగర్ ఇప్పుడు ఒక పెద్ద స్కూల్ కి ప్రిన్సిపల్ గా పని చేస్తున్నాడు. కాని నా కోసం బురదను తోడి మా అమ్మతో తిట్లు తిన్న అతని పట్ల నాకున్న స్నేహం, తనను గుర్తు చేసుకున్న ప్రతి సారి మాటలలో చెప్పలేని ఒక భావంగా బైటపడుతూనే ఊంటుంది. ఇప్పటికీ ఆ మెట్టతామరలు గుర్తుకు వస్తూనే ఉంటాయి. కాని ఆ రంగు పూలు ఇప్పుడు హైదరాబాద్ లో మాత్రం తగ్గిపోయాయి. నర్సరీలలో ఆ రంగు మెట్టతామరల కోసం చాలా వెతికాను. రెడ్, ఎల్లో కలర్లలో ప్లేన్ పూల చెట్లను ఇంట్లో కుండీలలో వేసుకున్నాను కాని ఆ ఎల్లో పై ఎర్ర చుక్కలున్న మెట్ట తామరలు మాత్రం నాకు దొరకట్లేదు. ఎప్పటికయినా ఆ రంగు మొక్కనొకదాన్ని ఇంట్లో వేసుకోవాలనే ప్రయత్నం. అందుకే ఇంకా ఆ రంగు పూల కోసం వెతుక్కుంటూనే ఉన్నాను.

జీవితంలో ఎంతో ముందుకు సాగినా, ఆ అమాయకమైన సాహసం నాకు గుర్తుకు వచ్చినప్పుడు నా మనసు పొందే ఆనందాన్ని మాటలలో చెప్పలేను. ఇప్పటికీ నా మనసు పొరలలో నిక్షిప్తంగా దాగి ఉన్న మధుర స్మృతి అది.

రచయిత్రి పి. జ్యోతి హిందీ ఉపన్యాసకులు. చక్కటి సమీక్షకురాలు. హైదరాబాద్ లో పుస్తకాల పట్ల అభిరుచి పెంచడంలో విశేషంగా కృషి చేస్తున్న spreading Lights నిర్వాహకురాలు కూడా. పుస్తకం, సినిమా తనకు రెండు కళ్ళు. ప్రపంచానికి గవాక్షాలు. తెలుపు కోసం రాసే ఈ శీర్షికలో తాను మొదటిసారిగా అంతర్ముఖంలోకి చూసుకుని రాస్తారు. జీవితాన్నే పుస్తకంగా అనుభవాలనే చలన చిత్రంగా ఎంచి సరళమూ, నిరాడంబరమూ, సామాన్యమూ ఐన జ్ఞాపకాలను ఆత్మీయంగా పంచుకుంటారు. ఇటీవలే వీరు రచించన దిలీప్ కుమార్ సినిమాల సమగ్ర పరిచయ పుస్తకం కోసం ఈ లింక్ క్లిక్ చేసి తెప్పించుకోవచ్చు.

More articles

7 COMMENTS

  1. జ్యోతి గారి మనస్సు పొరల్లో ఆర్టికల్ చాలా బాగుంది. నాలో పుస్తక పఠన అభిలాష ను అభివృద్ధి పరిచిన మేడం గారు ఇంకా ఎన్నో తెలుగు పుస్తకాల సమీక్షలు విశ్లేషణలు పరిచయాలు చేయాలని కోరుకుంటున్నాను.

  2. జ్యోతిగారు మీ చెయ్యి పట్టుకుని హైదరాబాద్ మొత్తం చూపించారు… మీరు వెళ్లే ఆ గురు స్టార్స్ అంటే నాకు చాలా ఇష్టం!!

  3. జ్యోతి గారి ఈ వ్యాస పరంపర ఎవరు చదివినా,తప్పకుండా వారి బాల్యం గుర్తు చేసుకునే అంశాలు కొన్నైనా దొరుకుతాయి.నేను హైదరాబాదీని కాక పోయినా,నా బాల్యం చాలమట్టుకు హైదరాబాదు లో అన్నయ్య కెకెమీనన్ దగ్గర గడిచింది. అలాగే నా చిన్నక్క
    రైల్వేలో ఉద్యోగస్తురాలు కనుక ఆలుగడ్డబావి,అక్కడి రైల్వే
    క్వార్టర్స్ తో నాకూ పరిచయం వుంది. ఉస్మానియా మెడికల్ కాలేజ్ హష్టల్ నుండి ఆదివారాలు తరచుగా ఆలుగడ్డబావి
    కి వెళ్ళే వాడిని.ప్రతి మనిషి జీవితంలో అనేక అనుభవాలను దాటుకుని వచ్చి వుంటాడు.వాటిని అక్షరబద్ధం చేయడం ఎవరికి ఉపయోగం అంటే,ముందు రచయిత కు/రచయిత్రికి ఉపయోగం.గతాన్ని సింహావలోకనం చేసుకోవడంలో ఒక తృప్తి, ఒక ఆనందం.
    మిగులుతాయి.ఒక చరిత్ర రికార్డు అవుతుంది. ఒక భౌగోళిక మార్ను అవగానకు వస్తుంది. ఎన్నెన్నో విషయాలు తెలుస్తాయి. అలా జ్యోతి గారి కలం నుండి ఆనాటి మధుర స్మృతులు అందరం తెలుసుకుని మన బాల్యం ని తిలగతోడుకునే మంచి అవకాశం ఇది.
    జ్యోతి గారు సమీక్ష కురాలిగా,విమర్శ కురాలిగా మంచి పేరు ప్రఖ్యాతులు సంపాదించిన వారు.అవిడ ఉపన్యాసం వినే అదృష్టం కూడా నాకు దక్కింది. అయితే, ఈ రచనను
    జ్యోతి గారి సమీక్ష/విమర్శ లతో పోల్చుకోకూడదు.ఇది సాన్తంస్వీయరచన.ఇది వేరుగా వుంటుంది. అలా అనుకునే రాబోయే వ్యాసాలు చదవాల్సి వుంటుంది అని నేను అభిప్రాయ పడుతున్నాను.చక్కని అనుభవంతో మొదలుపెట్టిన జ్యోతి గారికి అభినందనలు.
    -డాక్టర్ కె.ఎల్.వి.ప్రసాద్
    హన్మకొండ

  4. జ్యోతి గారు పసి మనసుతో , నిర్మలమైన రీతిలో వ్రాసిన జీవితపు జ్ఞాపకాలు పాఠకులను తమ తమ జీవితపు జ్ఞాపకాల ఒడిలోకి లాక్కున్నాయి.
    అపురూపమైన ఈ జ్ఞాపకాల మనసు పొరలను అపుడపుడు పలుకరించడం , హాయిగొలుపుతుంది.
    కొత్త ప్రక్రియ. బావుంది . జ్యోతి గారికి అభినందనలు.

  5. “చిన్నప్పుడు” అనే మాట తలుచుకోగానే ప్రతీ ఒక్కరికీ మనసు పులకరిస్తుంది కాబోలు.ధనానికి, ఖరీదైన జీవితానికి కాకుండా అనుభూతులను,ప్రేమలను లెక్కిస్తే సాధారణ జీవితం అనలేం, మనదంతా అసాధారణ, అమూల్యమైన బాల్యమే. చదువుతుంటే ఇంకా చదవాలనే అతురత కలిగేలా రాసారు అభినందనలు జ్యోతి గారు 🌷🌱

  6. నా పర్సనల్ అనుభవాలకు ఇంతటి స్పందన వస్తుందని నేను ఊహించలేదు. ఇక్కడ తమ అభిప్రాయాలను ప్రకటించిన మిత్రులకు కృతజ్ఞతలు.

  7. ” yeh daulat bhi le lo , yeh shohorat bhi le lo, bhale cheen le mujh se meri jawaani, magar mujh ko lauTaa do bachpan ki saawan, woh kaagaj ki kashti , woh baarish ka paani

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

- Advertisement -

Latest article