క్రిస్టఫర్ మార్లో రాసిన డాక్టర్ ఫాస్టస్ అన్న ఈ నాటకంలోనే మొదటిసారిగా విన్న పదం ‘మెగలోమానియా’. ఆ పదానికి సంపూర్ణ రూపంగా కానవచ్చే వ్యక్తి ఇన్నేళ్ళ చరిత్రలో ఒక్క కేసీఆర్ తప్పించి మరొకరు కనబడలేదు.
కందుకూరి రమేష్ బాబు
సరిగ్గా ముప్పయ్ ఏళ్ల క్రితం ఎంఎ ఆంగ్ల సాహిత్యం చదివే రోజుల్లో శిష్టా లక్ష్మీనారాయణ అన్న మా ప్రొఫెసర్ డాక్టర్ ఫాస్టాస్ అన్న నాటకాన్ని, అందలి ప్రధాన పాత్ర పురోగతిని, తిరిగామనాన్ని ఎంత గొప్పగా చెప్పేవారంటే ఆ పాత్ర, అతడి ధోరణి, తపోబలంతో సాధించిన ఆతడి అసామాన్యమైన వరమూ, తద్వారా తనకు లభించిన సమస్త శక్తులతో దేన్నయినా లొంగ దీసుకోగలుగుతానన్న అచంచల విశ్వాసం – అన్నీ యాదికి వస్తుంటాయి. చిత్రమేమిటంటే ఆ వరం అందుకున్న మనిషికి తన మృత్యువు ఎప్పుడో తెలుస్తుంది. అదే ఆ వరంలోని శాపం. విషాదం. దాంతో నాటకం చివర్లో స్వగతానికి పోయి వగచే ఫాస్టస్, అనుక్షణం తీవ్రమయ్యే వ్యాకులతా, భరించలేని చిత్తం, ఆ బాధా చెప్పనలవి కానిది, వర్ణనాతీతమైనది.
ఎంతటి శక్తివంతుడైనా మరణం చేరువ అయ్యేటప్పుడు తనకున్న అసాధారణ శక్తులేవీ అతడిని కాపాడలేని నిస్సహయత, ఉక్రోషం, బాధ, దు:ఖం, కోపం, ఇంతింతై వటుడింతై అన్నట్టు మెలమెల్లగా అన్నీ పెరిగి భరించశక్యం కాని స్థితిలో డా.ఫాస్టస్ మోనోలాగ్… ఆ విషాదాంతపు జీవన్నాటకాన్ని బీబత్సంగా రస ప్రధానంగానూ ఆవిష్కరిస్తుంది.
షేక్స్పియర్ సమకాలీకుడైన మార్లో రాసిన ఈ నాటకంలో ఫాస్టాస్ కి తాను నేర్చుకున్న బ్లాక్ మ్యాజిక్ చివరికి దేనికీ ఉపయోపడదు. ఒక రకంగా తాను ఎంచుకున్న అసాధారణ వరం ఏదైతే ఉన్నదో అదే తనకు భస్మాసుర హస్తంగా మారి, క్షణ క్షణం మృతువు సామీప్యంలోకి వెళుతున్న కొద్దీ తీవ్రమైన వ్యధతో పిచ్చి ప్రేలాపనలు చేస్తూ ఈగో మ్యానిఫెస్టెషన్ కారణంగా తన గోతిని తానే తవ్వుకుంటూ సమిధ అవుతాడు. అతడికి అతడే శిక్ష అవుతాడు.
క్రిస్టఫర్ మార్లో రాసిన డాక్టర్ ఫాస్టస్ అన్న ఈ నాటకంలోనే మొదటిసారిగా విన్న పదం ‘మెగలోమానియా’. ఆ పదానికి సంపూర్ణ రూపంగా కానవచ్చే వ్యక్తి ఇన్నేళ్ళ చరిత్రలో ఒక్క కేసీఆర్ తప్పించి మరొకరు కనబడలేదు.
ఒకటి కాదు, అన్ని లక్షణాల మూర్తీభవత్వం కేసీఆర్. అయన డాక్టర్ ఫాస్టస్.
గొప్ప మేధస్సు, దార్శానికత, చతురత, వ్యూహ శక్తితో సహా అహంకారం. ఆధిపత్య వైఖరి, తనను మించిన వాడు లేడనే అభిజాత్యం, తనకు తెలియనది లేదన్న ఆధిపత్య వైఖరి, మరొకరి మాట వినని మూర్ఖత్వం, అన్నిటికీ మించి తాను సాధనచేసి చేబూనిన మంత్రశక్తి. దాంతో దేన్నయినా నిర్దేశిస్తాననే పోకడ…ఒకానొక బ్లాక్ బ్యాజిక్…చేతబడి…దాని కారణంగా తన ఇంగితాన్ని తానే మరచి చెలరేగి పోవడం, స్వయంకృతం కారణంగా మృత్యుపాశం తన మెడపై నిరంతరం వేలాడటం, ఎవరికైనా వీటన్నిటితో గడిపే జీవితం జీవితం కాకుండా నరకప్రాయం అవడం, వెరసి తాను తన అంతిమ క్షణాలను మొదటి నుంచే లేక్కబెట్టుకునే విషాదంలో కూరుకు పోవడం విచారకరం. ఈ నాటకంలోని వైచిత్ర, తీవ్రత, విషాదం ఒక్క మాటలో స్యయంకృతం.
అలా ఈ పాత్ర వంటి స్థితే కేసీఆర్ ది. ఆయనకు మరొకరు శతృవు కాదు, తానే తన శత్రువు. తెలంగాణ ఉద్యమం దాకా అయన సమిష్టి. సమాజం తలలో నాలుక. అ తర్వాత రెండు నాలుకలు.
ఎప్పుడైతే అయన అధికారం చేబూని రాష్టాన్ని పరిపాలించడం ప్రారంభించారో ఇక అప్పటి నుంచి అయనకు అధికారం ఒక మంత్రదండంలా చేతికి వచ్చింది. అదే సమయంలో అయన జీవితం ఎప్పుడు అంతమవుతుందో తెలిసి వచ్చింది. అందుకే అయన పదవీ కాంక్ష, కుటుంబ పాలనా మొదలు యజ్ఞ, యాగాల దాకా. సేక్రటేరియేట్ కాదని ప్రగతి భవన్… అలాగే ఫాం హౌజ్ లో రాజకీయ నిర్ణయాలు -అన్నీనూ. అలాగే నాడు కాంగ్రెస్ పార్టీతో సహా తెలుగుదేశం పార్టీని నీరుగార్చడంతో ఆగకుండా ఆయా పార్టీ నేతలను నిర్వీర్వ్యం చేయడం, తనను వెన్నంటి ఉన్న వారిని ఎదో విధంగా తొలగించడం, ఉద్యమంతో సంభంధం లేని వారిని నెత్తిమీద పెట్టుకోవడం- ఇవన్నీ… సాధించిన తెలంగాణకు రక్షణ కవచాలు అని నమ్మబలకడం, అనివార్య రాజకీయ వైఖరిగా నమ్మించ బూనడం, తద్వారా ఆయన ప్రమాదకరమైన రాజకీయ క్రీడలో నిమగ్నమై ఒక డాక్టర్ ఫాస్టస్ అయ్యారు.
తెలంగాణ పునర్ నిర్మాణం కేంద్రంగా కాకుండా అధికారమే కేంద్రంగా, తాను మాత్రమే నిలబడాలన్న ఏకైక లక్ష్యం కారణంగా రాష్ట్ర సాధకుడు తానే, జాతి పితా తానే, బంగారు తెలంగాణ నిర్మాతా తానే…అందుకే తెలంగాణా రాష్ట్ర చరిత్ర.. తనచే …తనతో.. తనవల్లె నిర్మాణం.. పురోగతి… స్థిరం.. కావాలన్న రీతిలో సాగిపోవడం చూస్తున్నాం. ఆ క్రమంలో తన ఉద్యమ నీడను తానే అనుమానించడం, ఒక్కొక్కరినీ దూరం చేసుకుంటూ వెళ్ళడం చూస్తున్నాం. అది మృత్యుభీతే అనాలి.
ఇక్కడ మృత్యువు అంటే రోజువారీ అర్థాన్ని గ్రహించనక్కరలేదు. ప్రకృతి కాకుండా వికృతి కావడం. సమిష్టి కాకుండా వ్యక్తి కావడం. ఎదిగిన కొద్దీ ఒదిగి ఉండటం మరచి తానే సమస్తం అని విర్రవీగడం. ఇది తిరోగమనం. ఆత్మహత్యా సాదృశ్యం. సితాకొక చిలుక తిరిగి గొంగళి పురుగవడం.
ఇక్కడ మృత్యువు అంటే రోజువారీ అర్థాన్ని గ్రహించనక్కరలేదు. ప్రకృతి కాకుండా వికృతి కావడం. సమిష్టి కాకుండా వ్యక్తి కావడం. ఎదిగిన కొద్దీ ఒదిగి ఉండటం మరచి తానే సమస్తం అని విర్రవీగడం. ఇది తిరోగమనం. ఆత్మహత్యా సాదృశ్యం. సితాకొక చిలుక తిరిగి గొంగళి పురుగవడం.
విషాదం ఏమిటంటే, నిన్న ఈటెల రాజేందర్ ప్రెస్ మీట్ చూస్తే, కేసీఆర్ తానొక్కడే చెడటం కాకుండా నలుగురినీ అభద్రతలోకి నెట్టి తెలంగాణాకు సైతం అన్యాయం చేస్తున్నాడనిపించడం. పాపం. రాజేందర్ రెంటికి చెడ్డ రేవడి కావడం చూశాం.
నిజానికి ఈటెల కాదు కదా… మరెవరూ కూడా కేసీఆర్ ను ఇప్పట్లోనే కాదు, ఎప్పటికీ ఇబ్బందిపెట్టే అవకాశం లేదు. ముందు చెప్పినట్టు, తన శత్రువు మరెవరో కాదు, తానే. తనకు తానే ‘ఈటెల’.
కేసేఅర్ పై వారి నిస్సహాయ విమర్శలు చూస్తుంటే ఎవరికైనా జాలేస్తుంది. అత్మరక్షణలో పడ్డ వైనం ఎవరికైనా బోధపడుతుంది. చిత్రమేమిటంటే, కేసీఆర్ కి ఈటెలతో వచ్చే ఇబ్బంది ఏమీ లేదని ఎవరికైనా అర్థమవుతుంది. ఈటెల జనంలోకి పోకుండా బిజెపి వైపు పోనుండటంతో కేసీఆర్ బేఫికర్ అయ్యిండు.
నిజానికి ఈటెల కాదు కదా… మరెవరూ కూడా కేసీఆర్ ను ఇప్పట్లోనే కాదు, ఎప్పటికీ ఇబ్బందిపెట్టే అవకాశం లేదు. ముందు చెప్పినట్టు, తన శత్రువు మరెవరో కాదు, తానే. తనకు తానే ‘ఈటెల’.
తానే తనకు శత్రువు, ఈటెల అని వ్యాఖ్యానించడం ఎందుకూ అంటే అందుకు బీజం తెలంగాణ ఉద్యమంలో కాదు, రాష్టం సాకారం కావడంతో పడింది. గమ్యాన్ని ముద్దాడిన అనంతరం అతడి త్రోవ తప్పింది. అధికార కాంక్ష, చరిత్రలో తానే నిలిచిపోవాలనే అత్యాశ. అన్నీ తానే అనుభవించాలనే దాహం. అందుకే నాటి నుంచే అయన కౌంట్ డౌన్ ప్రారంభమైంది. విషాదం ఏమిటంటే, అద్భుతంగా ప్రజల నోళ్ళలో నాన వలసిన కేసీఆర్ పేరు చెడిపోతున్నది. తన గొప్ప దార్శానికతా…కార్యశీలతా…తెలంగాణా సాధకుడిగా అందరిలో పెరిగిన గౌరవం రోజురోజుకూ నశిస్తున్నది. ప్రజల్లో మరెవరూ పొందనంత విమర్శ వ్యతిరేకతా అయన మూటగట్టు కుంటున్నారు. పాపం కేసీఆర్ … డాక్టర్ ఫాస్టాస్…
ఒక గొప్ప నాయకుడిపై ఇంతటి బాధతో రాయడం నలుపు కాదు. తెలుపు. ఉపశమనం.
సంపాదకీయం యెంతో గొప్పగా వుంది మిత్రమా. దారి తప్పుతున్న నాయకుడికి దిశానిర్దేశం చేయాల్సిన బాధ్యతను మీ భుజం పైకి తీసుకున్నందుకు అభినందనలు. చాలా కాలం తర్వాత వొకేవొక బాధ్యతాయుతమైన జర్నలిస్టును చూస్తున్నందుకు గర్విస్తున్నాను.
అంతేకాదు అసంఖ్యాకమైన ప్రజల ఆకాంక్షను సాకారంచేసిన కేసీఆర్ కూడా యీ వ్యాసాన్ని చదవాలని కోరుకుంటున్నాను. ఆయన వొక్కరే యిందులోని మర్మమేమిటో వెంటనే గ్రహించగలడు. తన శత్రువుని నిర్మూలించి తిరుగులేని నాయకుడిగా పునర్నిర్మించుకోగలడు.
డా: ఫాస్టస్.. సమకాలీన రాజకీయ దురంధరుడు అయిన కే. సి. ఆర్ కు అక్షరాల అతుకుతుంది. ఈ కథ కనువిప్పు తెప్పిస్తే అంతకన్నా మరో భాగ్యం ఉండదు. తెలంగాణ జనం హృది లో నుండి రోజు రోజుకు కనుమరుగు అవుతున్న తీరు బాధాకరం. ఆయనకు సలహా లిచ్చే కోటరీ లేక పోవచ్చు.. ఎందుకంటే ఆ స్థాయిని ఎప్పుడో దాటేశారు ఆయన. ఆయనే అంతా ఇప్పుడు.. ఆయనే సర్వస్వం. బ్యూరోక్రసి పెద్దలు జీ! హుజూర్ అన్నాక అల్ప జనులెంత.. అమాత్యులెంత?! అయినా అమాత్యుల మర్మం తెలియంది కాదు కదా. ఇప్పటికైనా నలుపేదో, తెలుపేదో తెలుసుకుంటే అంతా నల్లేరు మీద నడకే..
కనువిప్పు కలిగించే వ్యాసాన్ని చాన చక్కగా వ్రాసినావు. పెద్ద మనిషి ఇది చదివి ఇప్పటికైన అందరినీ కలుపుకుని పొతే అన్ని సర్దుకు పోతాయని ఆశించూదాం. ఆయన మొదట్లో ఉన్న మాదిరి మారాలని భగవంతుడిని కోరుకుందాం. నీ వ్యాసము, వచ్చిన కామెంట్లు బ్రీఫ్ గ వారి దృష్టీ కి చేర్చే ప్రయత్నం చేయాలి.
సద్విమర్శ బహుబాగుంది.దార్శనికత,అభివృద్ధిపథం అనే పదాలు రాచరికపు పోకడలో కనుపించవు.సామన్యులమైన మన పరిజ్ఞానానికి తట్టిన మన ఆలోచన మాత్రమే.రోజులు భారంగా గడుస్తున్నా బతికి ఉంటే బలుసాకు తినండని బుజ్జగించిన వ్యవస్ద మనది. అందుకు మేధావుల పాత్ర బంగారానికి మెరుగులు దిద్దే పని మాత్రమే అన్నట్టు.పాలకుల వికృత వికట్టహాసాలను మనసార అభినందించి జనం జేజేలు కొట్టడం గమనిస్తున్నదే.ఎందకంటే మనకు కుటుంబాలు ఉన్నవి మీరు తస్మాత్ జాగ్రత్త అని హెచ్చరిస్తున్న పాలక వర్గపు వికృత క్రీడలు. ఒకటా రెండా శతాబ్దాలుగా అనుభవిస్తన్నదే రాద్దాంతంలేదు సర్దుకు పోవడమే.